به گفته‌ی دکتر مسعود فیروزی، در حال حاضر ۸ مرکز توانبخشی کودکان و نوجوانان دارای اختلالات اوتیسم در استان خراسان رضوی فعال هستند.
وی با بیان اینکه ۶ واحد از این مراکز در مشهد فعالیت دارند گفت: دو مرکز در شهرستان‌های نیشابور و کاشمر نیز در این زمینه کار می‌کنند و یک مرکز هم در شهرستان سبزوار در حال تأسیس می‌باشد.
وی در پاسخ به این سؤال که چرا سایر شهرستان‌های استان مرکز توانبخشی اوتیسم ندارند گفت: در بسیاری از شهرستان‌ها متقاضی تأسیس نداریم و همچنین علاوه بر اینکه خانواده‌های مراجعه کننده به این مراکز کافی نیستند نیروهای تخصصی لازم برای کار در این مراکز نیز در خیلی از شهرستان‌های استان وجود ندارد.
وی همچنین یادآور شد: ما در برخی از این شهرستان‌ها مراکز توانبخشی چند معلولیتی راه‌اندازی کرده‌ایم و به خاطر اینکه خانواده‌های دارای کودکان اوتیسم در شهرستان‌های دارای مراکز توانبخشی چند معلولیتی نیز جذب مراکز توانبخشی نشده‌اند رغبت زیادی برای تأسیس مراکز جدید ایجاد نشده است.
هیچ آماری از تعداد مبتلایان اوتیسم در استان و کشور وجود ندارد
فیروزی در زمینه‌ی تعداد کودکان اوتیسم استان گفت: هیچ آماری از تعداد مبتلایان اوتیسم در استان و کشور وجود ندارد و برنامه‌ی غربالگری اوتیسم با توجه به محدودیت‌های یک سال اخیر و نیز نبود فرهنگ‌سازی کافی، چنانکه انتظار می‌رفت پیش نرفته است.
وی در مورد افراد تحت پوشش مراکز توانبخشی اوتیسم نیز گفت: در حال حاضر ۳۱۰ کودک یا نوجوان اوتیستیک در سطح استان تحت پوشش آموزش‌های مراقبتی و توانبخشی قرار دارند
دکتر فیروزی یادآور شد: بهزیستی خراسان رضوی به این کودکان بابت دریافت خدمات از مراکز توانبخشی ۸۰۰ هزار تومان یارانه پرداخت می‌کند و مقداری از شهریه‌ی مراکز هم توسط خود خانواده تأمین می‌شود.
وی خاطر نشان کرد: سهم مشارکت خانواده بستگی به درجه‌ی کیفی خدمات مرکز دارد ولی به طور عمومی، حدود ۳۰۰ هزار تومان از شهریه را خانواده پرداخت می‌کند.
خانواده ها در برنامه ملی غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اتیسم شرکت کنند
وی در زمینه چگونگی غربالگری اوتیسم گفت: یکی از تست‌های تشخیص اوتیسم که ترکیبی از تست‌های مختلف کشورهای دیگر بوده و استانداردسازی و بومی‌سازی شده، اکنون در کشور ما قابل دسترسی خانواده‌هاست که در سامانه سازمان بهزیستی وجود دارد و خانواده‌ها می‌توانند از این تست استفاده کنند.
وی توضیح داد: این تست، یک سری پرسش مطرح می‌کند که خانواده می‌تواند بر اساس پاسخی که به این پرسش‌ها می‌دهد در مورد ابتلا یا عدم ابتلای کودک به اختلالات طیف اوتیسم مطلع شود.
دکتر فیروزی تأکید کرد: سن طلایی تشخیص اوتیسم در سنین زیر دبستان و خصوصا دو تا سه سالگی است که کودک تکلم و ارتباط را آغاز می‌کند.
وی اضافه کرد: پدر و مادر می‌توانند از ویژگی‌هایی که در کودک وجود دارد بفهمند آیا کودک‌شان ممکن است به اختلالات طیف اوتیسم مبتلا باشد یا خیر و اگر تردید داشتند با مراجعه به مراکز تشخیصی اوتیسم در استان، از این موضوع اطمینان حاصل کنند.
سرپرست بهزیستی خراسان رضوی در پاسخ به این سؤال که به این بیماری، چرا اختلالات طیف اوتیسم گفته می‌شود اظهار داشت: اوتیسم مجموعه‌ای از یک سری اختلالات رشدی عصبی است که طیف وسیعی از کودکان را شامل می‌شود و دلیل نامگذاری طیف آن است که در یک سر طیف، گروهی هستند که حداقل علائم را دارند و به سختی قابل شناسایی هستند و در سر دیگر طیف، این علائم آنقدر شدید است که امکان زندگی مستقل را از فرد می‌گیرد. در طول این طیف نیز اختلالات متنوعی قرار می‌گیرند که نام‌ها و عناوین تشخیصی دیگری دارند.
وی عدم ارتباط مستقیم چشمی، عدم یا کمبود ارتباطات فردی و اجتماعی، نداشتن انگیزش هیجانی، کمبود حس شادی و غم، اختلال در حواس مانند کم‌حسی یا بیش‌حسی در شنوایی و لامسه، نبود قدرت پردازش اطلاعات به اندازه‌ی طبیعی و حرکات تکراری و کلیشه‌ای بخصوص در دست‌ها و نیمه‌ی بالایی بدن، از جمله علائم و نشانه‌های این اختلالات هستند.
وی تأکید کرد: البته این به آن معنا نیست که هر کودکی که چند مورد از این علائم را دارا باشد حتما مبتلا به اوتیسم است بلکه کودک مشکوک حتما باید توسط تست‌های علمی دقیق که در مراکز توانبخشی اوتیسم وجود دارد چک شود تا از ابتلا یا عدم ابتلای او اطمینان حاصل گردد.
فیروزی در مورد مشکلات شناسایی و توانبخشی کودکان اوتیسم گفت: اختلالات طیف اوتیسم، درمان قطعی ندارد و کاری که برای این کودکان انجام می‌شود عملیات و اقدامات توانبخشی و کمک‌درمانی است که در مراکز اوتیسم انجام می‌گیرد.
شناسایی، توانبخشی و توانمندسازی مبتلایان به اختلال طیف اوتیسم، نیازمند همکاری فعالانه‌ی خانواده‌ها و شهروندان است
وی با اشاره به دوم آوریل (سیزدهم فروردین) روز جهانی اوتیسم در باره شعار امسال سازمان ملل برای این روز گفت: شعار امسال، «فراگیری در محیط کار، فرصت‌ها و چالش‌ها در پسا همه‌گیری» است که بر اساس تجربیات و تحقیقات کارشناسان اوتیسم در سراسر جهان و علاقه‌مندان به این حیطه در مجامع علمی دنیا مطرح شده است.
دکتر فیروزی گفت: مضمون شعار امسال این است که با توجه به اهمیت اشتغال بزرگ‌سالان اوتیستیک که کارآمدی و سازگاری بالایی دارند و امکان اشتغال در محیط‌های عمومی را دارند، شرایط و زمینه‌هایی فراهم کنیم که بتوانند مانند سایر شهروندان مشغول کار شوند.
وی اضافه کرد: وضعیت کووید ۱۹ در کل جهان، شرایط اشتغال و فعالیت‌های اجتماعی را تغییر داده و امکانات و فرصت‌های جدیدی نیز ایجاد کرده است که از آن جمله می‌توان به آموزش آنلاین، توانبخشی آنلاین، مشارکت خانواده‌ها در توانبخشی از طریق فضای مجازی، اشتغال آنلاین، دورکاری و مواردی از این دست اشاره کرد.
وی ادامه داد: ما هم به سهم خود تلاش می‌کنیم زمینه‌های عملیاتی سازی این شعار را در استان فراهم کنیم و برای اشتغال بزرگ‌سالان اوتیستیک که در محیط‌های کار سنتی، دچار مشکلاتی می‌شوند فرصت‌ها و زمینه‌هایی فراهم نماییم که در فضای مجازی، کسب و کارهای اینترنتی و کار از راه دور، امکانی برای اشتغال این عزیزان ایجاد نماییم تا به استقلال و توانمندسازی آنها کمک کنیم.
وی در پایان تأکید کرد: بدون همکاری فعالانه‌ی خانواده‌ها و شهروندان، شناسایی، توانبخشی، اشتغال و توانمندسازی کودکان یا بزرگ‌سالان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم امکان‌پذیر نیست و در واقع می‌توان گفت این خانواده‌ها و خود مردم هستند که با مشارکت فعال و احساس مسؤولیت در باره‌ی همنوعان، می‌توانند این فرایندها را عملیاتی و اجرایی نمایند و بار سنگین بیماری و مشکلات این گروه از شهروندان را سبک نمایند.
نظر شما