حمیدرضا علیزاده رضایی ضمن تاکید بر اینکه جامعه باید موضوع لکنت زبان را بشناسد، گفت: خیلی پیش می‌آید که حتی در طنزها محض خنده ادای یک فرد دارای لکنت زبان را در می‌آورند و مسخره‌اش می‌کنند. روز جهانی لکنت زبان بایستی فرهنگسازی شود و با برنامه‌های آموزشی مردم را نسبت به این موضوع آگاه کنیم که چه نگرش و برخوردی با این افراد داشته باشند. مهم‌ترین ترس افراد دارای لکنت زبان این است که مورد استهزاء قرار بگیرند. آنها نگرانِ نگرش دیگران نسبت به خود هستند. باید در ارتباط با این افراد حوصله بیشتری داشته باشیم. اجازه دهیم صحبت کنند، وسط حرف‌های آنها سخن نگوییم و سخنان آنها را حدث نزنیم و...
لکنت زبان بیشتر در میان کودکان اتفاق می‌افتد و مهم ترین علت ایجاد آن ترس است.
وی با بیان اینکه مهم‌ترین علت ابتلا به لکنت زبان در کودکان عوامل محیطی است، گفت: کودکان به دلیل قرار گرفتن در یک موقعیت رعب‌آور و ترسناک مثل مشاهده دعوای پدر و مادر، وقوع یک حادثه غیر مترقبه و... به لکنت زبان دچار می‌شوند. گاها در میان بسیاری از مددجویان مشاهده می‌کنیم که علت ابتلا کودک به لکنت زبان این بوده که مثلا والدین می‌خواستند فرزند خود را تنبیه کنند و به همین خاطر او را در اتاق تنها گذاشتند و درب را روی او بستند و کودک به دلیل ترس حالت لکنت برای او پیش آمده است. در میان کودکانی که والدین آنها از هم جدا شده‌اند نیز این موضوع زیاد دیده می‌شود که کودکان به دلیل قرار گرفتن در موقعیت‌های استرس‌زا به این حالت دچار شده‌اند. بنابراین همواره تاکید می‌کنیم که کودکان مبتلا به لکنت زبان در کنار خدمات گفتار درمانی بایستی از خدمات روان‌درمانی و مشاوره نیز استفاده نمایند.
علیزاده افزود: لکنت زبان عارضه‌ای است که به دلایل ژنتیکی و اکتسابی به آن مبتلا می‌شوند اما فراوانی ابتلاء به آن در دوران کودکی بیشتر از سنین دیگر است. یکی از علت‌های ایجاد لکنت زبان در افراد که هنوز کاملا به اثبات نرسیده است، عوامل موروثی است. در برخی از خانواده‌هایی که یکی از والدین دچار لکنت است، گاها فرزندان آنها نیز به لکنت دچار می‌شوند ولی اینگونه نیست که بچه از زمانی‌که شروع به حرف زدن می‌کند دچار لکنت باشد.
لکنت زبان بیشتر نشات گرفته از عوامل روحی روانی در افراد است
وی خاطرنشان کرد: همانطور که گفته شد، عوامل ارثی و ژنتیکی بخش خیلی محدودی از علت ایجاد لکنت زبان در افراد را شامل می‌شوند و همانطور که گفته شد مهم‌ترین علت ایجاد این اختلال گفتاری در افراد قرار گرفتن در موقعیت رعب‌آور، ترسناک، پر استرس و نشات گرفته از عوامل روحی روانی است. لکنت زبان غالبا در دوران کودکی رخ می‌دهد و اگر شخص در دوران بزرگسالی دچار این مشکل شود حتما بر اثر یکسری بیماری‌های خاص، آسیب مغزی، مصرف داروهای خاص، حادثه و... به این اختلال دچار شده و حالت ثقل زبان برای او اتفاق افتاده است. عوامل محیطی برای بزرگسالان زیاد صادق نیستند.
هنگامی که فرد دارای لکنت زبان در محیط استرس‌زا قرار بگیرد، شدت لکنت او خیلی زیاد می‌شود
سرپرست معاونت امور توانبخشی بهزیستی استان خراسان رضوی با بیان اینکه افراد دارای لکنت زبان در ارتباط با کسانی که با آنها راحت‌تر هستند و احساس نزدیکی می‌کنند کمتر دچار لکنت می‌شوند، گفت: به طور مثال کودک در مدرسه به هنگام گفت‌وگو با دوستانی که با آنها راحت‌تر است کمتر امکان دارد دچار لکنت شود اما زمانی که معلم می‌خواهد درس بپرسد چون حالت استرس برای او پیش می‌آید، دچار لکنت زبان می‌شود. در کل زمانی که فرد دارای لکنت زبان در محیط استرس‌زا قرار بگیرد، شدت لکنت او خیلی بیشتر می‌شود. برای همین اکثرا سعی می‌کنند از این موقعیت‌ها فرار کنند مثلا کارمندی که سعی می‌کند تا حد ممکن صحبت نکند، در جلسات شرکت نکند و از موقعیت‌ها و محیط‌هایی که نیاز به صحبت کردن داشته باشد گریزان است زیرا می‌ترسد دچار لکنت شوند و احساس خجالت و شرمندگی برای او پیش می‌آید.
وی افزود: معلم زمانی که می‌خواهد از کودکان مبتلا به لکنت زبان درس بپرسد باید حدالاقل چند دقیقه قبل به او به آرامی اطلاع دهد. اگر ناگهانی کودک را صدا بزند و جلوی همکلاسی‌ها بلند کند استرس این کودک خیلی زیاد می‌شود. این کودکان ترس‌ها واسترس‌های شدیدتری از بچه های دیگر دارند و بهتر است از قبل در جریان قرار بگیرند تا آرامش بیشتری داشته باشند.
هیچگاه به فرزند خود نگویید چرا اینگونه صحبت می‌کنی
علیزاده در خصوص بهترین واکنش والدین به هنگام مشاهده لکنت زبان در فرزندان‌شان، گفت: در اغلب اوقات خانواده‌ها به محض مشاهده این موضوع در کودک خود دچار استرس و اضطراب می‌شوند و این حالت را به فرزند خود نیز منتقل می‌کنند. کودکان کاملا متوجه استرس وترس اطرافیان می‌شوند و این شرایط را برای آنها بدتر می‌کند. در برخی موارد والدین فرزند خود را دعوا می‌کنند. هیچگاه به فرزند خود نگویید چرا اینگونه صحبت می‌کنی زیرا این رفتار ارادی نیست. در وهله اول خانواده‌ها باید وجود این مشکل در فرزند خود را بپذیرند.
وی افزود: خانواده‌ها در این شرایط باید به هنگام حرف زدن با فرزند خود سرعت صحبت‌شان را پائین بیاورند. عجله‌ای در سریع و روان صحبت کردن فرزند خود نداشته باشند و خیلی آرام و آهسته با کودک صحبت کنند. نباید زمینه‌ای را ایجاد کنند که کودک دچار ترس شود. بچه‌های لکنتی غالبا ترس‌هایی دارند و باید تحت روان‌درمانی قرار بگیرند. روابط والدین با یکدیگر باید جلوی بچه درست باشد و همینطور بر روابط خواهر و برادرها نیز نظارت داشته باشند که با همدیگر خوب رفتار کنند و نگذارند در محیط‌های خانوادگی کودک تحت فشار قرار بگیرد و کسی کودک را بخاطر نوع سخن گفتن طرد نکند. گاهی والدین در جمع مثلا در یک مهمانی کودک را مجبور می‌کنند که داستانی تعریف کند، شعری بخواند و... به هیچ عنوان نباید کودک دارای لکنت زبان را در این شرایط قرار داد. باید از نظر روحی-روانی به کودک کمک کنند تا به امنیت برسد و اضطراب او از صحبت کردن از بین برود.
نباید به‌هیچ عنوان یک فرد لکنتی را از فضای جامعه طرد کنیم
سرپرست معاونت امور توانبخشی بهزیستی استان خراسان رضوی ضمن تاکید بر اینکه نباید به‌هیچ عنوان یک فرد لکنتی را از فضای جامعه طرد کنیم، گفت: متاسفانه از همان ابتدا در محیط‌های مختلف افراد دارای لکنت زبان طرد می‌شوند و مسئولیت و وظیفه‌ای را به آنها محول نمی‌کنند. مثلا در برخی موارد در مهد کودک زمانی‌که می‌بینند کودکی لکنت دارد اگر قرار است نمایشی اجرا شود او را از حذف می‌کنند. درحالیکه به هیچ عنوان نباید کودک از نمایش حذف شود، حتی به عهده گرفتن یک نقش کوتاه و مختصر باعث می‌شود ترس کودک از حضور در مکان‌های عمومی و صحبت کردن جلوی جمعیت از بین برود.
وی افزود: بهتر است خانواده هرشب دور هم جمع شوند و در محیطی بدون استرس، با رعایت تمامی نکات خیلی آرام درخصوص یک موضوع صحبت کنند و کودک نیز مطلبی را برای خانواده‌اش تعریف کند. در محیط مدرسه نیز معلم از قبل به دانش‌آموز بگوید که مثلا فردا یا چند روز دیگر درس را مطالعه کند و در خصوص آن توضیح بدهد. در این حالت دانش‌آموز از قبل خود را آماده کرده و در موقعیت ناگهانی و استرس‌زا قرار نگرفته است.
علیزاده در انتها درخصوص انواع لکنت زبان گفت: سه مدل لکنت زبان وجود دارد. لکنتی که حالت کشسانی دارد و فرد کلمه را موقع ادا می‌کشد. لکنتی که حالت تکرار دارد مثلا یک کلمه را چند بار پشت هم تکرار می‌کند. نوع سوم لکنتی است که حالت قفل دارد و فرد هنگام بیان کلمه فشاری به خود می‌آورد و گیر کردنی در اندام گفتاری او ایجاد می‌شود و کلمه بیرون نمی‌آید که این شدیدترین حالت لکنت زبان است که علاوه بر اینکه شخص در اندام‌های گفتاری این حالت را احساس می‌کند، حالت اضطراب نیز در کل بدن او حاکم است علامت‌هایی مثل یخ شدن بدن، داغ شدن صورت و...
نظر شما