غلامحسین دلبری که به مناسبت روز جهانی پیشگیری از خودکشی و در حاشیه‌ی رونمایی از یک طرح بهزیستی در این زمینه با خبرنگاران گفتگو می‌کرد افزود: اگر چه نظرات و دیدگاه‌های روان‌شناسان در دوره‌های مختلف در این زمینه، تغییراتی داشته و نگرش نسبت به خودکشی، تغییراتی را در طول تاریخ علم روان‌شناسی شاهد بوده، اما همه‌ی آنها در خصوص اینکه احساس خودکشی و افکار خودکشی، ناشی از اختلالات روانی است اتفاق نظر دارند.
به گفته‌ی این روان‌شناس، اگر چه آمار اقدام به خودکشی در سطح کشور یا استان معمولا جزو اعداد و ارقام اعلام نشده است اما مراجعات اورژانس اجتماعی در زمینه اقدام به خودکشی یا افکار خودکشی نشان می‌دهد که قشر جوان و میان‌سال، بیشتر با این پدیده مواجه هستند.
وی در خصوص عوامل ایجاد زمینه اقدام به خودکشی گفت: در بعد عمومی، شرایط کلی جامعه بر افراد تأثیر می‌گذارد و اگر شرایط به گونه‌ای باشد که امید و اعتماد به آینده در نسل جوان خدشه‌دار شود احساس بیهودگی یا ناامیدی در میان آنها اوج می‌گیرد که می‌تواند یکی از عوامل ایجاد افکار خودکشی باشد.
دلبری گفت: در بعد شخصی یا خانوادگی نیز مسائل زیادی هستند که این شرایط را ایجاد می‌کنند که به میزان ارتباط شخص با این مسائل یا تأثیرپذیری وی از این وضعیت، نوع و شدت افکار خودکشی و زمینه‌ی ایجاد آن نیز در شخص متفاوت است.
وی افزود: وقتی جوان در تحصیلات یا روابط عاطفی، دچار شکست یا عدم موفقیت بزرگ شود، یا اگر یک مرگ یا حادثه‌ی ناگهانی برای یک دوست یا عضو صمیمی خانواده اتفاق بیفتد و یا مشکل ارتباطی بین اعضای خانواده باشد اینها می‌توانند زمینه‌های ناامیدی و افکار خودکشی را ایجاد کنند.
معاون پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی گفت: خشونت در خانواده و گسست نسلی که امروزه در بسیاری خانواده‌ها به چشم می‌خورد می‌توانند یک زمینه بسیار قوی برای ایجاد جو بی‌اعتمادی، ناامیدی، افکار منفی و احساس بیهودگی در جوان باشد که او را از خانواده دور کرده و وی را به سمت خودکشی سوق دهد.
وی خاطر نشان کرد: پیشگیری از خودکشی، باید به راهبرد اصلی خانواده‌ها تبدیل شود زیرا در شرایط فعلی که زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی به خاطر مشکلات گوناگون، مساعد نیست و اندک تلنگری می‌تواند اعضای خانواده را از کوره در ببرد، مدیریت حوادث و بحران های فردی و خانوادگی با عقلانیت و تدبیر والدین، می‌تواند زمینه‌ی بروز حوادث ناگوار مثل اقدام به خودکشی را کاهش دهد.
وی ادامه داد: ما در زمینه‌ی پیشگیری از خودکشی، فعالیت‌های آموزشی، تبلیغی، اطلاع‌رسانی، آگاه‌سازی و فرهنگ‌سازی برای افراد و خانواده‌ها انجام می‌دهیم ولی چون زمینه‌ی مشکلات فردی، عاطفی، اقتصادی و خانوادگی زیاد است، باید همه دستگاه‌ها و همه‌ی واحدهای برنامه‌ریزی و مراجع فکری جامعه، در این زمینه تلاش کنند تا نتیجه‌ی ملموسی بدست آید.
دلبری با اشاره به اعلام نشدن آمار خودکشی در طیف‌های سنی و گروه‌های اجتماعی گفت: ما فکر نمی‌کنیم که اعلام آمار خودکشی، تأثیر مثبت و قابل ذکری در پیشگیری این مشکل اجتماعی داشته باشد بلکه بر عکس باعث اضطراب و نگرانی خانواده‌ها می‌شود و کار را دشوارتر می‌کند.
وی ادامه داد: پدر و مادرها اگر به اعضای خانواده‌ی خود توجه کنند و یا بستگان نزدیک‌شان را در نظر داشته باشند خودشان متوجه می‌شوند که کدام عضو خانواده یا کدام فرزند زمینه‌ی افکار منفی یا ناامیدی دارد و باید به او کمک کنند تا شرایط روانی و عاطفی بهتری پیدا کند.
دلبری همچنین پرهیز از خشونت لفظی، خشونت فیزیکی، خشونت روانی و انواع آزارها و رفتارهای خشن را یک عامل مهم در پیشگیری از خودکشی دانست و گفت: باید مسائل و مشکلاتی را که در مورد جوان خانواده وجود دارد با آرامش و سعه صدر مورد بررسی قرار دهیم و از فشار آوردن به جوان که تحمل کافی هم ندارد پرهیز کنیم.
وی گفت: هیچ مشکلی با خشونت و زور و دعوا مرافعه حل نمی‌شود و هیچ رفتاری با نصیحت تند و رفتار سرزنش‌آمیز بهبود نمی‌یابد بلکه باید تدبیر، مدیریت، آرامش، مهربانی، خوشرویی و ملاطفت عاطفی را جایگزین رفتارهای پرخاشگرانه نمود و مشکلات را از طریق گفتگوی خانوادگی به روشی که مناسب‌تر و نتیجه‌بخش‌تر است حل کرد.
معاون پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی گفت: بهره‌گیری از ظرفیت مشاوران، روان‌شناسان، آگاهان و افراد ریش‌سفید خانواده برای حل و فصل مسائل و تحلیل مشکلات، می‌تواند راهگشا باشد و موجب ارتقای سلامت روانی اعضای خانواده شود.
وی تأکید کرد: همچنین تقویت اعتقادات مذهبی، شرکت دسته جمعی خانواده در مراسمات و آیین‌های دینی و همچنین زیارت حرم‌های ائمه و توسل به بزرگان دینی، می‌تواند نقش مهمی در آرامش روانی و امیدواری به زندگی داشته باشد.
وی افزود: همچنین باید در مورد مقام، منصب، شغل، تحصیل، ثروت، ارزش‌های مادی و این جور مسائل، از فشار و سرزنش و زورگویی دست برداریم و در نظر داشته باشیم که همه‌ی شغل‌ها برای جامعه لازم هستند و همه‌ی افراد در هر مقام و جایگاهی دارای ارزش می‌باشند و هیچ‌کس نیست که حیاتش و زندگی‌اش برای خودش و خانواده‌اش مهم و ارزشمند نباشد.
دلبری تأکید کرد: بنا بر این صحیح نیست که از همه جوانان بخواهیم دکتر و مهندس شوند و به شرایط مالی ایده‌آل برسند و یا در بهترین رشته‌های دانشگاهی تحصیل کنند و از شرایط خیلی بالای اجتماعی برخوردار شوند بلکه هر کس به اندازه‌ی توانایی‌ها، استعدادها، ظرفیت‌ها و خلق و خوی خدادادی و البته، شرایط تربیتی و امکاناتی که برایش در دسترس قرار می‌گیرد می‌تواند رشد متناسب داشته و زندگی خوبی را سپری نماید.
نظر شما