"شکاف نسلی" و نیاز به دوباره جامعه‌پذیری (resocializatio) والدین

شکاف نسلی مفهومی بسیار گسترده و پیـچیده است که محدوده تحلیل و بـررسی آن شامل اختلاف‌های روانی، اجتماعی و فرهنگی از یک طرف و تفاوت در بینش و آگاهی، اعتقادها، پندارها، انتظارها، جهت‌گیری‌های ارزشی و الگوهای رفتاری میان دو یا چند نسل از طرف دیگر است.

به گزارش روابط عمومی اداره‌کل بهزیستی استان کرمانشاه؛

 شکاف نسلی چیست؟
شکاف نسلی مفهومی بسیار گسترده و پیـچیده است که محدوده تحلیل و بـررسی آن شامل اختلاف‌های روانی، اجتماعی و فرهنگی از یک طرف و تفاوت در بینش و آگاهی، اعتقادها، پندارها، انتظارها، جهت‌گیری‌های ارزشی و الگوهای رفتاری میان دو یا چند نسل از طرف دیگر است کـه ایـن امور را به طور همزمان در یک جامعه مورد بررسی و کاوش قرار می‌دهد.
در عصر حاضر با پیشرفت جامعه و رشد سریع تکنولوژی مواجه هستیم و اما باید در نظر داشته باشیم که ما در جامعه در حال گذار (در حال توسعه ) زندگی می‌کنیم و در حال تجربه آمیخته ای از سنت و صنعت هستیم،نسل جدید بسرعت تکنولوژی را با جاذبه ها و کاربردها یش درونی می‌کند وارزشهای خانوادگی و  باورهایش دچار دستخوش می‌گردد و این در حالی است که نسل قدیم باورها و انگارها و کلیشه های قوی و شکل گرفته ای دارد که بشدت درونی شده اند در این وضعیت تفاوت  و تعارض زیادی بین ارزشها ، باورها ، مناسبات و اعتقادات بین نسل جدید و نسل قدیم یعنی در واقع "والدین و فرزندان "حادث می‌گردد و تربیت فرزندان را نیز با رویکردهای قدیمی والدین تحت شعاع قرار داده و چالش برانگیز می نماید. این پدیده "شکاف نسلی " نام دارد . 
از دیرباز تاکنون این موضوع از سوی بیشتر جامعه‌شناسان، روان‌شناسان، روان‌شناسان اجتمـاعی، مردم‌شناسان فرهنگی، صاحبان اندیشه‌های سیاسی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در صورتی که انتقال فرهنگ و ارزش‌ها با مشکل مواجه شود یکی از پیامدهای آن، شکل‌گیری پدیده تلخ اجتماعی شکاف ارزشی درون خانواده و بین نسل‌ها خواهد بود.
شکاف نسلی، درک و فهم والدین و نوجوانان را از هم کم می‌کند و اختلاف‌ها بین آنان را دامن می‌زند. از طرف دیگر این شرایط سبب افزایش احساس تنهایی، انزوا، افسردگی، بزهکاری و انحراف‌های اجتماعی نوجوانان می‌شود و آنان را دچار انواع مسائل و مشکلات فرهنگی و اجتماعی می‌کند.

شکاف ارزشی درون خانواده و بین نسل‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که انتقال فرهنگی بـا مشکل روبرو شود. آسیب‌های اجتماعی، مساله‌ای نگران‌کننده و از موضوع‌هایی است که زیرساخت‌های جامعه را هدف قرار داده؛ آسیب‌هایی همچون اعتیاد، سرقت، پرخاشگری، خودکشی و ... همگی می‌توانند اساس جامعه را دچار اشکالات و تنش کنند.
بر همین اساس، طبق نظریه یادگیری اجتماعی، نقطه شروع این فرایند، یادگیری ارزش‌ها، نگرش‌ها و رفتارها در تماس مستقیم با دیگران مهم است که اینها عناصر اصلی جامعه‌پذیری  به شمار می‌روند. در این میان، خانواده، حلقه واسط فرد و جامعه است و تعاملات خانوادگی و روابط والدین و فرزندان، کلید اصلی فهم رفتار بزهکارانه جوانان است.

با توجه به تاثیر انکارناپذیر شکاف نسلی بر وقوع رفتار بزهکارانه، می‌توان این‌گونه نتیجه گرفت که افراد زمانی که در رسیدن به اهداف و آرزوهای خود احساس محرومیت و ناکامی می‌کنند، در چنین وضعیتی، برای تامین نیازهای روانی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خود، مرتکب رفتارهایی می‌شوند که از سوی جامعه مناسب تلقی نمی‌شود.

چه زمانی شکاف نسلی رخ خواهد داد ؟
همتراز نبودن سطح تحصیلات والدین با فرزندان، نبود درک مقابل میان فرزندان و والدین و ناآشنایی والدین با ویژگی‌های شخصیت و نیازهای دوران بلوغ فرزندان، از مهمترین مصادیق شکاف بین نسلی است. این شکاف موجب شده رفتارهای مناسب و متناسب با انتظارها و توقع‌ها میان والدین و فرزندان حاصل نشود و فرزندان با سرکوب غرایز و خواسته‌های خود روبرو شوند و گفتمانی منطقی میان والدین و فرزندان در جریان نباشد.

در این مرحله لازم است والدین آموزش‌های لازم به منظور تغییر در نگرشها  و باورهای خود و همسو با نسل جدید و شتاب فزاینده جامعه داشته باشند تا تفاوت‌ها و کشمکش‌های خود را با نسل جوان و نوجوان به حداقل برسانند .
آموزش والدین به منظور افزایش توانایی ایجاد ارتباط با فرزندان، به ویژه در مواجهه با تفاوت‌های دیدگاهی نسل‌ها، می‌تواند گام بسیار مهمی در جلوگیری از ظهور بسیاری از آسیب های اجتماعی باشد.
پیامد این تغییرات فرهنگی کاهش تنش های خانوادگی،تعارضات و اختلافات والد و فرزند  ،کاهش پرخاشگری و وندالیسم نوجوانان و جوانان ،انسجام خانوادگی و پیوند عاطفی ،خلاقیت و نوآوری فرزندان و...خواهد بود. 


برای پیوستن به کانال اداره‌کل بهزیستی استان کرمانشاه در پیام‌رسان ایتا، اینجا را لمس کنید

کد خبر 97396

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 12 =

خدمات الکترونیک پرکاربرد