کارگاه منطقه‌ای خانواده درمانگری با رویکرد سیستمی معنوی خداسو به مدت دو روز از ساعت 8 الی 17 در محل اداره کل بهزیستی خراسان رضوی برگزار گردید. روانشناسان و مشاوران مراکز دولتی ادارات کل بهزیستی کشور که همگی دارای مدارک تحصیلی فوق لیسانس و دکتری هستند از 15 استان مختلف برای شرکت در این کارگاه به مشهد آمدند. دکتر عباس پسندیده، دکتر مسعود جانبزرگی و دکتر مسعود آذربایجانی مدرسین این دوره آموزشی، پژوهشگر و اساتید حوزوی و دانشگاهی در شهرستان قم می‌باشند که فعالیت‌های پژوهشی مختلفی در حیطه‌های مربوط به سلامت روان و مباحث روانشناختی و تلفیق آنها با مباحث دینی انجام داده‌اند و بیش از 10 سال است که رویکرد درمانگری معنوی یا درمان چند بعدی خداسو را ارائه کرده‌اند. شایان ذکر است که این دوره آموزشی به‌صورت ویدیو کنفرانس به‌منظور بازآموزی روانشناسان و مشاوران استان‌های دیگر که قبلا در این کارگاه‌ها شرکت کرده بودند، پوشش داده شد.
سلامت معنوی بعد چهارم سلامت انسان
مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی با بیان اینکه امروزه سلامت معنوی به‌عنوان بعد چهارم سلامت، از سوی سازمان جهانی بهداشت مورد تاکید قرار گرفته است، گفت: معنویت یکی از فضیلت‌های افراد توانمند و موفق است. افراد دارای معنویت در ارتباط با خود به‌صلح درونی دست یافته و در ارتباط با دیگران، روابطی توام با عشق و همدلی دارند. بنابراین در کنار ابعاد سلامت روحی، جسمی و اجتماعی باید به این بعد هم توجه ویژه‌ای شود زیرا تامین سلامت معنوی، باعث ارتقای سایر ابعاد سلامت خواهد شد.
دکتر مسعود فیروزی با بیان اینکه خوشبختانه امروز تابوی مراجعه به روانشناس و مشاور در کشور ما از بین رفته است، گفت: در گذشته مراجعه به مشاور یک تابو محسوب می‌شد و افراد از ترس اینکه انگ یا برچسبی به آنها اطلاق شود به روانشناس و مشاور مراجعه نمی‌کردند یا به‌صورت پنهانی این کار را انجام می‌دادند. اما در حال‌حاضر این نگرش تغییر پیدا کرده، افراد زیادی برای حل مشکلات خود از کمک روانشناسان حرفه‌ای و متخصص استفاده می‌کنند. یکی از علل عادی و طبیعی شدن مراجعه به روانشناس در میان مردم، الزامی بودن شرکت در جلسات مشاوره قبل از طلاق بوده است. این طرح علاوه بر ایجاد سازش و پیشگیری از طلاق، نقش بسزایی در گسترش فرهنگ مراجعه به روانشناس و مشاور داشته است.
وی با بیان اینکه مشاوران خلبانِ زندگی مردم در شرایط بحرانی هستند، گفت: در برخی از حرفه‌ها اگر خطایی رخ بدهد، قابل چشم‌پوشی و جبران است اما حساسیت شغلی مشاوران به اندازه یک خلبان می‌باشد. اگر یک خلبان کوچکترین خطایی انجام دهد، به‌سرعت سلب صلاحیت می‌شود و مجددا به او فرصت بعدی داده نمی‌شود که جانِ مسافران را به‌خطر بیندازد. در مورد روانشناسان نیز همین موضوع صدق می‌کند. مشاور قرار است فردی را از یک مرحله بحرانی زندگی به مرحله دیگری هدایت کند و راهکاری را برای بهبود سلامت روان فرد ارائه دهد، ارائه یک مشاوره اشتباه می‌تواند باعث از هم‌پاشیدگی و درهم‌تنیدگی بیشتر مشکلات در فرد مراجعه کننده شود و او را به مسیر خطایی هدایت کند. بنابراین در خصوص گزینش و ادامه همکاری با مشاوران و روانشناسان در بهزیستی باید همواره نظارت‌های دقیقی انجام گیرد.
رویکرد سیستمی معنوی خداسو شیوه‌ای معنویت محور برای حل مشکلات روانشناختی
معاون امور توسعه و پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی با بیان اینکه در علم روانشناسی رویکردهای مختلفی برای مشاوره و درمان مراجعین وجود دارد، گفت: هدف از برگزاری این کارگاه‌ها تقویت دانش و اطلاعات روانشناسان بهزیستی در خصوص رویکردهای معنوی و بهره‌مندی مشاوران از رویکردهای معنوی در درمانِ مراجعان می‌باشد. خیلی خوشحالیم که امروز میزبان همکاران و مشاورین محترم از پانزده استان مختلف در مشهدالرضا هستیم.
غلامحسین دلبری با بیان اینکه رویکرد سیستمی معنوی خداسو شیوه‌ای معنویت محور برای حل مشکلات روانشناختی است، گفت: رویکرد سیستمی معنوی الگویی کاربردی با راهنمای درمان است که برای اولین‌بار براساس منابع دینی تنظیم شده‌است. به‌عبارتی این رویکرد مبتنی بر قرآن و روایات معتبر می‌باشد و در عین‌حال، نیازهای بالینی نیز در آن لحاظ شده است. در این رویکرد هدف اتصال به واقعیت زندگی و فاصله‌جویی از پنداره‌های خودساخته یا تقلیدی و فاقد اعتبار است.
وی افزود: لزوم توجه به معنویت در امور خانوادگی بسیار حائز اهمیت است و به‌عبارتی اگر معنویت نباشد قطعا درمان نیز راهگشا نخواهد بود. البته رویکرد سیستمی معنوی خداسو بسیار پیچیده و گسترده است و قطعا با دو روز برگزاری کارگاه نمی‌توان تمامی اصول، فنون و تکنیک‌های آن را فرا گرفت و به تسلط رسید. امیدواریم این کارگاه‌ها همچنان به‌صورت متناوب برگزار گردد و در دوره‌های بعدی آموزش‌ها به‌صورت مفصل‌تری ارائه شود.
رویکرد سیستمی معنوی بر اصل توحید یافتگی روانی استوار است
دکتر مسعود جانبزرگی پژوهشگر حوزه و دانشگاه، عضو هیات علمی و روانشناس بالینی با بیان اینکه رویکرد سیستمی معنوی خداسو در ابتدا برای آستان قدس رضوی طراحی شد، گفت: 10 سال است که این رویکرد در حال اجرا است و دانشگاه قرآن و حدیث خواستگاه اصلی ایجاد رویکرد سیستمی معنوی خداسو است و کتاب‌های متعددی نیز در همین راستا به چاپ رسیده و منتشر شده است. این رویکرد، بر اصل توحید یافتگی روانی استوار است و مکانیزم اصلی آن فعالسازی نظام تشخیص‌گر درونی یعنی عقل طبیعی و خود نظم‌جویی است و درمان را به سمت واقعی بودن پیش می‌برد و از حالت خیالی خارج می‌کند. این درمان هسته ذاتی بشر را عقل و مهم‌ترین انگیزه انسان را اکتشاف و توسعه خود در ارتباط با مبدا و غایت خویشتن می‌داند که پاکی، کمال مطلق و به دنبال آن ماندگاری است.
وی افزود: این الگوی درمانی از یک سو سیستمی است؛ زیرا هم به ساختار و هم به کنش خانواده می‌پردازد و از سوی دیگر معنوی است و به تحول خانواده توجه می‌کند. در اینجا منظور از معنویت، تنظیم تعاملات خانواده بین مبدأ و معاد یا یک نیت و هدف واقعی است.
جانبزرگی درخصوص سرفصل‌های مطرح شده در این دوره آموزشی، گفت: این مدل 8 گام اساسی دارد و براساس مفاهیم قرآنی خانواده را یک سیستم می‌انگارد که باید خدامحور باشد. در این حالت است که خیلی از مسائل از حالت غیر واقعی خارج شده و قابل حل می‌شود. چهار الگو برای رفع معضلات خانوادگی در این رویکرد مطرح می‌شود. الگوهایی نظیر چگونگی مدیریت مرزهای خانوادگی، مرزهای جنسی، نحوه تعاملات درون خانواده شامل نحوه تعامل با فرزندان و همسر و درنهایت راهکار رهایی از مشکلات چاره‌ناپذیر خانوادگی مطرح می‌گردد.
نظر شما