مهاجرت اتباع خارجی علت اصلی پدیده کار کودکان در شرق کشور
ساره امیرجان، روانشناس و معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان سمنان با اشاره به مسئله کار کودکان در کشور، تصریح کرد: در بررسی این موضوع در ایران بیشتر با مشکل کودکان کار و کودکان خیابانی مواجه هستیم. کودکانی که به جای درس خواندن و برخواردار بودن از امکانات رشدی خود؛ بنا به دلایل مختلف مجبورند تا ساعت های زندگی خود را در کارگاه ها، خیابان و جایی که زمینه اشتغال برای آنان فراهم می شود؛ بگذرانند.
این روانشناس با بیان اینکه علل بروز مسئله کار کودکان در هر منطقه و استانی در کشور متفاوت است، بیان کرد: به طور مثال در استان های شرقی و به خصوص استان سمنان که با توجه به اینکه دومین استان اتباع پذیر کشور به نسبت جمعیتش است؛ مسئله مهاجرت اتباع خارجی علت اصلی پدیده کار کودکان و کودکان کار به شمار می رود و روند فزاینده تعداد کودکان کار در استان سمنان با این مسئله مرتبط است و البته زمینه اصلی بروز این پدیده ریشه در فقر اقتصادی، آموزشی و فرهنگی دارد.
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان سمنان با تأکید بر این که آمار واقعی و دقیقی از کودکان کار وجود ندارد، گفت: آنچه در استان سمنان صرفاً مشاهده می شود و نه بر اساس آمار حقیقی؛ بالغ بر 75 درصد جمعیت کودکان کار را اتباع تشکیل می دهند اما به هر صورت به ان که این کودکان در فضاهایی به کار گرفته می شوند که امکان مشاهده و رسیدگی وجود ندارد، نمی توان آمار دقیق و قطعی از این پدیده ارائه داد.
وی در ادامه عنوان کرد: کارگاه های کوچک و مشاغل خدماتی کودکان زیر ۱۵ سال را به کار گمارده و متأسفانه شاهد جابجایی بسته های سنگین و انجام کارهای سخت دیگر توسط کودکان برای این کارگاه ها هستیم و این مسئله می توانند علتی چون ارزان بودن نیروی کاری که کودک است و یا ناشی از غفلت و دلسوزی کارفرما و گریز از قانون توسط کارفرما باشد.
برخورد ضربتی مؤثر نیست
امیرجان افزود: باید توجه کرد که بسیاری از کودکان کار دارای خانواده هستند و کودک بر اساس خرده فرهنگ هایی که در خانواده اش وجود دارد به کار کردن روی می آورد و فرهنگ موجود در خانواده، مسائل مالی و اقتصادی خانواده و گاهاً نبود سرپرست و یا بد سرپرستی کودک، فرزند خانواده به انجام کار وادار می شود و لذا برخوردهای ضربتی برای جمع آوری این کودکان از سطح شهر راه حل مناسب و مؤثری برای مقابله با این مسئله نیست.
این روانشناس با اشاره به کمتر شدن صحنه های ظاهری کار کودکان در جامعه، افزود: در گذشته گاهاً برخوردهای ضربتی برای جمع آوری کودکان کار از سطح شهر صورت می گرفت اما در حال حاضر کودکان بسیار کمتر از گذشته در خیابان ها و سطح شهر حضور دارند و این مسئله باعث شده تا بهزیستی سیاست کاری خود را در قبال این کودکان تغییر دهد.
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان سمنان ضمن تشریح اقدامات صورت گرفته و در حال اجرا در سازمان بهزیستی در جهت مقابله یا پدیده کار کودکان، اظهار کرد: در حال حاضر سازمان بهزیستی با همکاری یازده دستگاه دیگر و همچنین انجمن ها و مؤسساتی که تحت نظارت بهزیستی اقدام به شناسایی جذب کودکان کار کرده است.
وی در ادامه بیان کرد: کارگروه اجتماعی در استانداری ها بر شیوه عمل این دستگاه ها که با محوریت بهزیستی به مسئله کار کودکان رسیدگی می کنند؛ نظارت می کند و هرکدام از دستگاه ها وظیفه مشخصی در حوزه های مختلف مانند بیمه، نگهداری موقت کودکان بد سرپرست و بی سرپرست در سازمان بهزیستی و مهارت آموزی و اشتغال دارند.
امیرجان همچنین ادامه داد: در مواردی که پس از اسکان و نگهداری موقت کودک، عدم صلاحیت خانواده در نگهداری از کودک محرز شود؛ کودک به مراکز شبه خانواده سپرده می شود و اقدامات تخصصی مددکاری، روانشناسی و پزشکی دریافت می کند.
توانمندسازی کودک و خانواده کلید حل مسئله کار کودکان
این روانشناس با اشاره به رویکرد اخیر سازمان بهزیستی در توانمند سازی خانواده محور در مسئله کار کودکان، ابراز کرد: در حال حاضر سازمان بهزیستی به جای جمع آوری کودکان کار و به نوعی پاک کردن صورت مسئله، با استفاده از مراکز مردم نهاد آموزشی حمایتی روزانه کودک و خانواده به جذب کودکان کار از پاتوق ها و محل هایی که کودکان کار حضور دارند، اقدام می‌کنند.
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان سمنان در ادامه افزود: پس از جذب کودک و تشکیل پرونده در این مراکز مردمی تحت نظارت بهزیستی، مددکاری اجتماعی و مشاوره های روانشناسی برای خانواده و کودک صورت می گیرد و در نهایت توانمند سازی کودک و خانواده به صورت افزایش فرصت‌ها و تأمین امکانات مورد نیاز رشد و پرورش کودک، امکان دسترسی به منابع و فرصت ها و در نهایت انتخاب فرصت های مورد نیاز به صورت عملیاتی اتفاق خواهد افتاد.
وی با اشاره به عدم وجود قوانین و دستورالعمل های لازم و مشخص در زمینه کودکان کاری که اتباع خارجی هستند و عموما فاقدهویت، گذرنامه معتبر و یا کارت آمایش هستند، تصریح کرد: حلقه فقوده در ساماندهی کودکان کاری که از اتباع هستند عدم وجود ساختار و دستور العمل در این حوزه است که در این چرخه در نظر گرفته شده، برنامه ای برای اتباع فاقد اسناد هویتی معتبر یا کارت آمایش وجود ندارد و لذا دستگاه های همکار مانند فنی و حرفه ای و بیمه از ارائه خدمات به این قشر معذور می شون
نظر شما