«مجتبی ناجی» روانشناس و مشاور خانواده در خصوص وقوع کودک آزاری در خانوادهها، اظهار کرد: کودک آزاری وادار کردن کودک به انجام یک فعل است و یا ترک فعلی در مورد کودک از جانب افرادی مانند والدین، اعضای خانواده و آشنایان که انتظار میرود حامی کودک باشند است که این افراد به جای حمایت از او بهرهکشی یا سوءاستفاده میکنند.
مصادیق کودکآزاری
وی با اشاره به انواع کودکآزاری، افزود: کودکآزاری جسمی یا فیزیکی اولین نوع کودکآزاری است که به ذهن شنونده خطور میکند که آسیب زدن بدنی به کودک مانند ضربه زدن به کودک، داغ کردن یا صدمه جسمی به کودکان را در بر میگیرد.
این مشاور خانواده، تاکید کرد: بخش عمدهای از کودک آزاری عاطفی است، بدان معنا که برخی نیازهای روانی و عاطفی کودک تأمین نمیشود یا مورد تحقیر قرار میگیرد یا از نظر عاطفی رسیدگی لازم به کودک انجام نمیگیرد، این شکل کودکآزاری از نظر شیوع بسیار رایجتر است.
ناجی تصریح کرد: شاید در نگاه اول اهمیت این نوع کودکآزاری کمتر از کودکآزاری فیزیکی باشد، اما از نظر احترام به کودک باعث وارد شدن خدشه به عزت نفس کودک میشود که در درازمدت اثرات ناگواری بر روی رشد کودک میگذارد.
این روانشناس افزود: شکل دیگر کودکآزاری را غفلت یا مسامحه میگویند، یعنی نیازهای زیستی و اولیه مانند خوراک، پوشاک، بهداشت، آموزش و تعلیم و تربیت کودک مغفول میماند، کودک از نیازهای اولیه که برای بقای جسمی و روانی نیاز دارد محروم میشود.
این مشاور خانواده گفت: محرومیت از تحصیل هم شکل دیگر کودکآزاری است، کودکان نیازهای بهداشتی آنها مانند نیازهای مربوط به سلامت روان و واکسیناسیون آنها تأمین نمیشود یا کودکانی که سوءتغذیه دارند، همه این موارد نوعی غفلت و مسامحه است.
وی ادامه داد: شکل آخر کودکآزاری جنسی است و احتمال دارد به وسیله افراد بزرگسال مورد آزار قرار بگیرد، شکلهای کودکآزاری متنوع بوده و ممکن است تجربههای کودکآزاری در درازمدت اثرات منفی بر سرنوشت کودک در بزرگسالی بگذارد.
لزوم ارائه آموزشهای غیرمستقیم و حرفهای به کودکان
ناجی اظهار کرد: برای کاهش کودک آزاری باید آموزشهای لازم در ابتدا به خانواده و مراقبان کودک بدون ایجاد ترس صورت بگیرد، و سپس این آموزشها را به صورت غیرمستقیم به کودکان بیاموزیم، مصادیقی چون با افراد ناآشنا و غریبه صحبت نکنند و هر غریبهای درخواستی از او دارد در اولین قدم به والدین و سپس به مربی مهدکودک و معلم خود اطلاع دهد، آموزش این نوع جملات برای سلامت روانی کودک بسیار کمک کننده است.
این روانشناس تاکید کرد: در حال حاضر آمار شیوع کودکآزاری به مراجع مربوط مانند اورژانس اجتماعی ارسال میشود و علت آن میتواند آگاهی مردم نسبت به این موضوع و انتشار سریع در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی باشد، در گذشته اگر پدری فرزند خود را تهدید کرده و از روشهای کودک آزاری استفاده میکرد دیگران این نوع رفتار را روش تربیتی محاسبه کرده و کودک آزاری لحاظ نمیکردند.
وی اضافه کرد: اما امروزه هر موردی که باعث آزار کودک شده و برای کودک ناخوشایند باشد مصداق کودک آزاری است، مسئولیت و حساسیت اجتماعی و رسانهای باعث شده که گزارشهای کودکآزاری بیشتر مدنظر و کانون توجه قرار بگیرد، در حال حاضر موارد کودکآزاری برای ارائه خدمات به اورژانس گزارش داده میشود.
سطحبندی موارد کودکآزاری در اورژانس اجتماعی
ناجی تصریح کرد: موارد گزارش شده در اورژانس اجتماعی سطح بندی میشود، در مرحله اول مشاوران به والدین کودک آموزشهای لازم را ارائه میدهند، در مرحله دوم پدر و مادری که اختلالاتی مثل سادیسم و شخصیتهای ضداجتماعی دارند مداخلات روانپزشکی برای درمان آنها صورت میگیرد.
این روانشناس خاطرنشان کرد: مرحله نهایی مداخله اورژانس اجتماعی جداسازی طفل از خانواده است و این برنامه با دستور قضائی انجام میشود برای قاضی روشن میشود که این والدین به دلیل رفتارهای غیرقابل کنترلی که دارند احتمال دارد به کودک صدمه بزنند و صلاحیت نگهداری او را ندارند و کودک به طور موقت از والدین جدا شده و تحویل مراکز شبانهروزی بهزیستی میشود تا والدین بتوانند سلامت خود را بازیابی کنند.
نظر شما