زمانی| توجه به محلات برای رفع آسیب‌های اجتماعی اثربخش‌تر از تمرکز بر روی شهر است که وسعت بزرگ‌تری دارد. کاری که سازمان بهزیستی یک‌سال است شروع کرده است با همین دیدگاه پیش می‌رود. راه‌اندازی مراکز «مثبت زندگی» یکی از کارهای مفیدی است که با دید محله‌محوری و کمک به مددجویان انجام شده و به واسطه آن قدم‌های بزرگی برای رفع آسیب‌های اجتماعی در محلات برداشته خواهد شد. یکی از این مراکز در محله کلاهدوز فعالیت دارد. سمانه سعیدی‌فر مدیر اینجاست که از سال 93 به مددکاری می‌پردازد. او از این مرکز برایمان می‌گوید.
خدمات‌رسانی به مددجویان
مرکز «مثبت‌زندگی کد ۴۸۱» به دنبال تأسیس دیگر مراکز مثبت‌زندگی در کشور از بهمن سال گذشته در محله کلاهدوز شروع به کار کرد. فعالیتی که با هدف محله‌محوربودن شکل گرفت تا بتواند به افراد زیرپوشش در هر محله بهتر رسیدگی کند. سعیدی‌فر می‌گوید: «ایجاد چنین مراکزی یک ضرورت بود و باید سال‌ها قبل اتفاق می‌افتاد. در گذشته نظارت و توجه به تمام پرونده‌ها در زمان کوتاه ممکن نبود اما با این اقدام این مشکل برطرف شده است. ضمن اینکه افراد درباره فعالیت ما آگاهی می‌یابند که نتیجه آن توزیع عادلانه خدمات به تمام مددجویان است. «مثبت‌زندگی» در واقع یک بهزیستی کوچک در بعد محلی است که با ارائه خدمات در حوزه‌های معیشتی، درمانی، مسکن، اشتغال، آموزش و... به افراد زیرپوشش خود بهتر رسیدگی می‌کند. علاوه بر این تمام فعالیت‌ها الکترونیکی شده و پرونده‌ها و امور مربوط به آن در سامانه مخصوص ثبت می‌شود که کاری مفید است.»
جامعه هدف این مرکز در ۳گروه توان‌بخشی، اجتماعی و پیشگیری تشکیل شده است. ۳۳۰مددجو زیرنظر مرکز قرار دارند. از این تعداد ۴۰نفر مربوط به بخش اجتماعی و باقی توان‌بخش هستند.
مناسب‌سازی سکونت معلولان
سعیدی‌فر می‌گوید: «علاوه بر تهیه نیازهای معیشتی و درمانی و حتی بستری معلولان اقدام نیک دیگری که انجام می‌شود مناسب‌سازی مسکن آن‌هاست. در صورتی که ملک اجاره‌ای نباشد بنابر نوع معلولیت فرد، مناسب‌سازی انجام می‌شود. مانند نصب بالابر، رمپ، سرویس‌بهداشتی مخصوص و ... در این راستا مناسب‌سازی خودرو اشخاص دارای معلولیت هم وجود دارد و به افرادی که خودرو ندارند نیز کارت‌های هوشمند برای استفاده از وسایل نقلیه‌عمومی ارائه می‌شود. در کنار آن کمک به تهیه مسکن برای این افراد هم در دستورکار قرار دارد. در این زمینه سازمان بهزیستی مبلغی را بلاعوض می‌دهد و خانواده باید خود خانه‌ای بخرد. در این زمینه ما معرفی‌نامه‌ای برای دریافت وام از بانک می‌دهیم.»
درمان مددجویان در اولویت
بخش اجتماعی مرکز شامل افرادی از جمله زنان سرپرست خانوار، خانواده‌های بدسرپرست، فرزندان امدادبگیر(مانند کودکان کار)، خانواده‌های دارای فرزندان چندقلو، فرزندخواندگی و... می‌شود. او می‌گوید: «فرزندان چندقلو (از سه‌قلو بیشتر) از زمان نوزادی تا ۶سالگی زیرپوشش قرار می‌گیرند. هزینه‌های مربوط به شیرخشک، پوشک، خدمات مهدکودک و... ماهانه برایشان واریز می‌شود. بخش پیشگیری نیز شامل فعالیت‌هایی نظیر غربالگری سطح یک (مانند بینایی‌سنجی و شنوایی‌سنجی) و همچنین شناسایی آسیب‌های اجتماعی محله (مانند خودکشی، طلاق و...) و برگزاری کلاس‌های آموزشی برای پیشگیری از معلولیت، مهارت‌های زندگی، فرزندپروری و... است. »
ایجاد فرصت اشتغال
او در ادامه می‌گوید: «اداره آموزش و پرورش و مدارس استثنایی در حوزه تحصیل مددجویان با ما همکاری خوبی دارند. در بخش غیردرسی نیز افرادی را که علاقه‌مند به یادگیری در قسمت‌های مختلف مانند هنر هستند برای آموزش به مراکز آموزشی راهنمایی می‌کنیم. مؤسسه فرهنگی و هنری «برکت» نیز ویژه آموزش افراد توان‌بخش فعالیت دارد. بر این اساس افراد زیرپوشش با توجه به علاقه‌شان در این مرکز آموزش می‌بینند و در صورت تمایل آزمون مهارت داده و مدرک مرتبط از اداره فنی‌وحرفه‌ای استان دریافت می‌کنند. تصمیم داریم در آینده برای برخی مددجویان مانند بیماران اوتیسم و افراد با معلولیت ضعیف نیز کلاس‌های ورزشی برگزار کنیم.»
مددجویان می‌توانند به واسطه مدرک فنی‌وحرفه‌ای و یا جواز کسب از طریق مرکز برای دریافت وام اشتغال به بانک معرفی شوند.
سدی به نام کرونا
کرونا بسیاری از برنامه‌های اینجا را هم دچار مشکل کرده است. مدیر مرکز «مثبت‌زندگی کد ۴۸۱» در این‌باره توضیح می‌دهد: «برای حفظ سلامتی افراد در بازدیدهایمان به خانه‌ها ورود نمی‌کنیم وضعیت مددجویان را بررسی می‌کنیم. حتی خودمان نیز به‌دلیل رفت‌وآمد مراجعه‌کنندگان درگیر این ویروس شده‌ایم. با این حال نگذاشته‌ایم در انجام وظایف خود کاستی وجود داشته باشد. ضمن اینکه خیران نیز در وضعیت حاضر همراهمان بوده‌اند و با اهدای بسته‌های معیشتی و فرهنگی و امانت کپسول اکسیژن به مددجویان کمک کرده‌اند.»
او گله‌ای نیز دارد و در ادامه بیان می‌کند: «سهمیه‌ای که سازمان بهزیستی به مراکز «مثبت‌زندگی» می‌دهد بسیار کم است و این مبلغ جواب‌گوی هزینه‌های جاری از جمله حقوق مددکاران، برگزاری کلاس‌های آموزشی، مشاوره و... نیست.»
ضرورت آگاه‌سازی خانواده‌ها
ساکن این محله است و درباره مشکلات و آسیب‌های آن شناخت دارد. می‌گوید: «افراد در منطقه یک از تحصیلات خوبی برخوردارند و به طور معمول وضعیت معیشتی مناسبی دارند.
با این حال نمی‌توان وجود ناهنجاری‌های اجتماعی مانند دزدی، اعتیاد و... در این مناطق را نادیده گرفت. آنچه اینجا اهمیت دارد تقاضای خانواده‌هاست و آن‌ها هم باید متقاضی رفع مسائل باشند. برای مثال در زمینه پیشگیری از اعتیاد نوجوانان و جوانان باید کلاس‌های آموزشی برگزار شود. در مرحله اول ضرورت دارد این دوره‌ها برای خانواده‌ها برای آگاه‌سازی آن‌ها ارائه شود. این اقدام مشروط به همکاری و تمایل خانواده‌هاست که متأسفانه دغدغه‌های شغلی و مشغله‌های روزمره توجه به این مباحث را نزد آن‌ها کمرنگ کرده است.»
نظر شما