طرح مشارکت اجتماعی دانش‌آموزان ایران موسوم به «مانا» از طرف معاون پیشگیری سازمان بهزیستی کشور به منظور شرکت دادن جوانان در پیشگیری از آسیبهای اجتماعی طراحی شده و در دو سه سال اخیر، توسط معاونت پیشگیری بهزیستی استان به اجرا درآمده است.
یک تسهیلگر طرح «مانا» در شهرستان باخرز در گفتگو با خبرنگار ما در باره اجرایی کردن این طرح می‌گوید: روستای تورانه که در ۲۵ کیلومتری باخرز قرار دارد از روستاهای محروم شهرستان است که حدود ۳۲۰ خانوار جمعیت دارد و از نظر اقتصادی و معیشتی، روستای محرومی محسوب می‌شود.
داود نشتیفانی که حدود سه ماه روی این طرح کار میدانی انجام داده می‌افزاید: ابتدا به شناسایی دانش‌آموزان جوان این روستا که روحیه‌ی فعالیت اجتماعی بیشتری دارند پرداختیم و از میان شناسایی شدگان ۴ گروه ۵ تا ۷ نفره از دختران را در این روستا تشکیل دادیم.
این فرهیخته رشته روان‌شناسی بالینی ادامه می‌دهد: طی ۱۱ جلسه آموزشی کوتاه، مبانی و چگونی اجرای طرح را برای داوطلبان شرکت کننده توضیح دادیم و آن را به گونه‌ای تبیین کردیم که دانش‌آموزان عمیقا با طرح آشنا و به مشارکت در آن ترغیب شوند.
وی اضافه می‌کند: آنگاه از اعضای گروه‌ها خواستیم که مشکلات محله را شناسایی و آنها را آن طور که خودشان صلاح می‌دانند به ترتیب اولویت، امتیاز بندی کنند که دانش‌آموزان پس از شناسایی مشکلات محله خود، با بحث و گفتگو با یکدیگر آنها را اولویت‌بندی نموده و برای حل و یا کاهش این مشکلات، راه حل‌های بسیار جالب و ابتکاری ارائه دادند.
وی تأکید می‌کند: البته کاملا روشن است که ما انتظار راه حل‌های کارشناسی و علمی از پیش تعیین شده را نداشتیم اما با وجود این، راهکارهایی که این جوانان برای حل مسائل‌شان ارائه کردند، واقعا جالب توجه و در عین حال، کاملا ساده و اجرایی بود.
نشتیفانی ضمن تشریح مشکلات و مسائل اجتماعی روستای محل اجرای طرح از زبان جوانان می‌گوید: یکی از آسیب‌هایی که در روستا شناسایی و توسط گروههای مشارکت‌کننده، امتیازدهی بالایی داشت، کودک‌همسری بود که البته در بیشتر شهرهای کوچک خراسان مطرح است. به نظر دختران جوان عضو این گروه، این مشکل به خاطر عدم ارتباط صمیمی دختران و مادران و وجود شکاف نسلی بین آنها ایجاد می‌شد که البته در نگاه کلان، یک مشکل رایج در خانواده‌های امروزی است.
وی ادامه می‌دهد: از دختران محله‌ای که این مشکل را مطرح کرده بودند خواستیم راهکارهای خود در این زمینه را با ما در میان بگذارند.
آنها راه حل‌های مختلفی را پیشنهاد دادند که همه‌ی آنها ساده و در عین حال، کاملا عملیاتی بود. یکی از این راهکارها، فراهم کردن زمینه یک بازی دسته جمعی با حضور مادران و دختران بود. این راهکار با در نظر گرفتن بازی‌های بومی محلی طراحی شده بود و به نظر خیلی عالی و در عین حال ساده می‌آمد.
وی ادامه می‌دهد: دختران شرکت‌کننده، یک مسابقه‌ی ورزشی پیشنهاد کردند که مادران و دختران محله در آن شرکت کنند و آنها از فرصتی که در این رقابت دوستانه پیش می‌آید، برای صمیمی‌کردن روابط بین خودشان استفاده نمایند.
وی شرایط کرونایی را مانع اجرای فوری این پروژه عنوان می‌کند و می‌گوید: قرار است پس از ماه محرم، خود دانش‌آموزان، تعدادی از مسؤولان شهرستان را به روستا دعوت کنند و این مسابقه را برگزار کنند. آنها مشکل‌شان این بود که رابطه‌ی راحت و صمیمی با مادران‌شان نداشتند و می‌گفتند نمی‌توانند مسائل و مشکلات خود را به راحتی با مادران عنوان کنند و نظرات‌شان را در باره‌ی ازدواج، تحصیل، بلوغ و این جور مسائل با مادران‌شان در میان بگذارند. بنا بر این، مسابقه و بازی طراحی شده، فرصتی فراهم می‌کند که به قول خودشان، یک روز به معنای واقعی در کنار مادران‌شان باشند و بتوانند درد دل‌هایشان را با آنها مطرح کنند.
رئیس بهزیستی شهرستان باخرز نیز از اجرای این طرح در سه محور مهارت‌های اجتماعی، اوقات فراغت و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی خبر می‌دهد.
قاسم وفادار می‌گوید: این طرح توسط یکی از مراکز مثبت زندگی در شهر و یکی از روستاها اجرایی شده است و به نظر می‌رسد که استقبال خوبی از سوی دانش‌آموزان داشته است.
وی خاطر نشان می‌کند: ارتقای توانمندی های نوجوانان در زمینه شیوه‌های همیاری اجتماعی برای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی در محله‌ها و ایجاد و توسعه ظرفیت های مشارکت نوجوانان در موسسات خصوصی مانند پایگاه‌های سلامت اجتماعی از دیگر اهداف اجرای این طرح است.
وفادار یادآور می‌شود: در این طرح که در ۱۱ جلسه کارگاهی بصورت مشارکتی برگزار می‌شود، نوجوانان به گروههای ۵ تا ۷ نفره تقسیم شده و طی جلسات مختلف با مشارکت اعضای گروه به بررسی مشکلات و آسیبهای محله، اولویت بندی، ارائه راهکارهای مناسب و اجرای یک تا دو طرح منتخب در راستای کاهش آسیب‌ها خواهند پرداخت.
وی ادامه می‌دهد: در پایان اجرای طرح، از نوجوانان برگزیده در مراسم اختتامیه تجلیل خواهد شد.
وی خاطر نشان می‌کند: در حال حاضر گروه دختران در روستای تورانه شروع به فعالیت کرده و گروه پسران نیز در شهر باخرز در حال شکل گیری است.
نظر شما