دکتر حمیدرضا پوریوسف که در نشست مدیران مؤسسات خیریه‌ی شبه خانواده تحت نظارت بهزیستی سخن می‌گفت افزود: این مراکز با همت خیرین و با تلاش انسان‌های دلسوز و مسؤول که در قبال کودکان بی‌سرپرست و بدسرست احساس مسؤولیت می‌کنند راه‌اندازی شده است.
وی ادامه داد: خوشبختانه در سال‌های اخیر تعداد کودکان مراکز را کاهش داده‌ایم تا محیطی شبیه به خانواده ایجاد کنیم تا فرزندان احساس کنند که در محیط خانوادگی زندگی می‌کنند.
سلامت روانی کودکان مراکز، یک اولویت است
پوریوسف کوچک‌سازی، تخصصی کردن مراکز، افزایش کیفیت خدمات و خانواده‌محوری را از سیاست‌های اصلی سازمان بهزیستی در اداره‌ی مراکز شبه خانواده برشمرد و گفت: حضور کودک در مراکز شبه خانواده در صورتی انجام می‌شود که به هیچ عنوان، امکان بازگشت یا حضور وی در خانواده‌ی بیولوژیک، خانواده‌ی جایگزین یا وابستگان نسبی و سببی امکان‌پذیر نباشد.
وی با تأکید بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی در مراکز در ایام کرونا گفت: این محدویت‌ها نباید باعث شود که حواس ما از موضوع سلامت روانی عاطفی کودکان منحرف شود بلکه باید فعالیت‌های فرهنگی تربیتی و غنی‌سازی اوقات فراغت همیشه در اولویت قرار گیرد.
دکتر پوریوسف تأکید کرد: باید با توسعه و ترویج ارتباطات اجتماعی در کودکان مراکز، از تألمات روحی آنان به خاطر حضور مستمر در مرکز، پیشگیری کنیم.
نباید واجب فدای مستحب شود
مدیر کل بهزیستی خراسان رضوی بر تأمین نیازهای مادی و معنوی کارکنان مراکز اعم از مددکار، روانشناس و مربی طبق شرایط قانونی تأکید کرد و گفت: کار خیر و نیکوکاری، یک مستحب است اما رعایت حقوق قانونی کارکنان، حق الناس و واجب است و نباید واجب را فدای امر مستحب کنیم.
وی تصریح کرد: اگر وجود تخلف در مراکز مشاهده و به حوزه تخصصی در سازمان بهزیستی گزارش نشود هر کس به نسبت جایگاه قانونی خود، در این تخلف مسؤولیت دارد بنا بر این مربی، مددکار، روانشناس، مسؤول فنی و سایر مسؤولین در بهزیستی تا بالاترین مقام هم در این مورد مسؤولیت دارند.
وی ضمن تأکید بر ضرورت جوان بودن با رعایت شرط سنی در دستور العمل، پرنشاط و پرانرژی بودن و کم‌بودن فاصله‌ی نسلی با کودکان در مربیان، روان‌شناسان و مددکاران مراکز گفت: مسؤول فنی باید مشاور امین مدیر عامل مرکز بوده و کار تخصصی خود را انجام دهد.
دکتر پوریوسف با تذکر این نکته که بهزیستی، زندگی لاکچری برای کودکان نمی‌خواهد گفت: روانشناس و مددکار، عوامل دکوری نیستند و باید کار تخصصی خود را دقیق و خوب انجام دهند به گونه‌ای که تأثیر کار آنها در روند رشد روانی اجتماعی کودکان نمایان شود و آنها را در زندگی اجتماعی رهنمون باشد.
تردد افراد متفرقه در مراکز باید محدود باشد
مدیر کل بهزیستی خراسان رضوی، رفت و آمد بی‌قاعده‌ی افراد و بازدیدکنندگان در مراکز را مخل آسایش کودکان دانست و گفت: ما در خانواده‌ی خودمان هم دوست نداریم مرتبا افراد به خانه‌ی ما رفت و آمد داشته و حریم زندگی خصوصی و ارامش و آسایش کودکان ما را بر هم بزنند.
وی ترخیص کودکان را عنوانی نادرست دانست و گفت: ما کودکان را مستقل می‌کنیم زیرا آنها تا مدت‌ها پس از خروج از مرکز با ما ارتباط دارند و ما را والدین خود می‌شناسند و میل دارند تا سال‌ها با خانواده‌هایشان در ارتباط و تعامل باشند.
باید خود را با تغییرات نسلی و اجتماعی هماهنگ کنیم
معاون اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: دستگاه قضایی در کنار بهزیستی برای پیشبرد اهداف تعالی کودکان مراکز شبه‌خانواده حضور دارد و این حضور باعث تعامل بیشتر و رسیدن به نتیجه‌ی بهتر می‌شود.
شهره شاهرودی با اشاره به تغییر شرایط اجتماعی در سال‌های گذشته گفت: اکنون شاهد تغییرات عمیق و گسترده‌ی اجتماعی بخصوص در نسل جدید هستیم که باید تلاش کنیم ضمن حفظ اصول و ارزش‌ها، خود را با تغییرات اجتماعی هماهنگ کنیم.
وی خطاب به مدیران و مسؤولان مؤسسات خیریه‌ای که مراکز شبه خانواده را تأسیس کرده‌اند گفت: مسؤولیت شما سنگین است و اطمینان داریم که نیت خیرخواهانه شما را وارد این جرگه نموده است اما باید دقت داشته باشیم که مواردی را که در دستورالعمل‌ها و قوانین ذکر شده بدقت رعایت کنیم.
وی به پروانه‌های فعالیت و مجوزهای مراکز اشاره کرد و گفت: حتما سه ماه قبل از تاریخ ابطال پروانه‌ها و اسناد نسبت به تمدید آنها اقدام کنید که قبل از انقضای مهلت اعتبار، کار تمدید مدارک و اسناد به اتمام برسد چون اگرمشکلی ایجاد شود و پروانه فعالیت یا مجوز تمدید اعتبار نشده باشد، مسؤولیت خواهد داشت.
مسؤولیت مراکز با مسؤولان فنی است
وی با تأکید بر اینکه مدیران و مسؤولین مؤسسات خیریه، صرفا مدیریت عالی و مسؤولیت پشتیبانی مراکز را بر عهده دارند تصریح کرد: مدیریت مستقیم مراکز با مسؤولان فنی است که از طرف بهزیستی گزینش شده‌اند و مسؤولیت‌های قانونی را بر عهده دارند.
شاهرودی تأکید کرد: باید در ساختار اجرایی و انسانی مراکز، نیروهای زبده، متخصص، کارآمد و آگاه را بکار بگیرید که حداکثر نتیجه‌ی مطلوب را در مورد کودکان از نظر تربیتی، پرورشی و آموزشی دریافت کنیم.
وی مدیران مؤسسات را از بکارگیری نیروهای داوطلب بدون داشتن شرایط قانونی برحذر داشت و گفت: روانشناس، مددکار و مربی نباید از نیروهای داوطلب فاقد شرایط و صلاحیت لازم باشند زیرا این افراد مسؤولیت قانونی و تخصصی دارند و باید به مسؤولیت‌ها و تعهدات خود پایبندی کامل داشته باشند.
معاون اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی با تأکید بر اجتماعی‌سازی کودکان مراکز گفت: باید به بچه‌ها کار و زندگی عادی را بیاموزیم و آنها را از تعاملات اجتماعی بهره‌مند کنیم.
باید به کودکان فرصت زندگی واقعی داده شود
وی ادامه داد: معاینه پزشکی کودکان بویژه نوجوانان در مرکز را تأیید نمی‌کنیم و معتقدیم اگر آنها نیاز به پزشک دارند مانند افراد عادی با مربی یا مددکار خود به خیابان بروند و با دریافت نوبت از پزشک، کار درمان را خودشان با راهنمایی مربیان پیگیری نمایند.
وی تأکید کرد: کودک ما باید تعاملات اجتماعی را بیاموزد و روش زندگی مستقل را یاد بگیرد و حتی اگر قرار است آموزش شغلی و حرفه‌ای هم ببیند باید به مراکز مورد اعتماد و در دسترس برود و مهارت‌های اجتماعی و شغلی را فرا بگیرد.
شاهرودی از مسؤولان مؤسسات خیریه خواست خود را مستقیما درگیر جزئیات اجرایی مراکز کودکان نکنند و از مسؤولان فنی و کارکنان بخواهند به وظایف و مسؤولیت‌های خودشان رسیدگی کنند.
وی خطاب به مدیران مؤسسات خیریه گفت: شما شأن نظارتی و برنامه‌ریزی دارید و کار اجرایی باید به مسؤول فنی و کارکنان مراکز سپرده شود زیرا اگر شما کار اجرایی داشته باشید و مشکلی پیش بیاید آنها مسؤولیت قبول نمی‌کنند.
محیط مراکز را زیبا و با نشاط کنید
معاون اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی با تأکید بر اینکه باید به گونه‌ای عمل کنیم که خلا عاطفی در فرزندان ایجاد نشود گفت: مددکار و روانشناس باید این کودکان را برای بازگشت به خانواده، جامعه و محیط زندگی اجتماعی آماده کنند و اگر کودک در آینده دچار مشکل شود نتیجه‌ی کار این عزیزان است.
وی تغییرات محیط فیزیکی، زیباسازی، نشاط‌افزایی و فراهم‌سازی امکانات تفریحی و فرهنگی را از دیگر موارد مورد تأکید بهزیستی در این مراکز ذکر کرد و گفت: در خریدهای روزمره، لباس، کفش و وسایل مورد نیاز شخصی، علاوه بر اینکه کودکان باید همراه مربی یا مددکارشان به خیابان بروند و خودشان در خرید مشارکت داشته باشند مهارت‌های اجتماعی و تعاملات مورد نیاز در زندگی و مدیریت مالی را بیاموزند تا بتوانند زندگی مستقل را پیشه کنند.
وی در پایان تأکید کرد: جلب مشارکت وظیفه‌ی مدیران عالی مؤسسات است و مسؤول فنی، مددکار و روانشناس، وظیفه‌ای در این زمینه ندارند و باید کار تخصصی خود را انجام دهند.
وی تصریح کرد: خانه‌های فرزندان را درگیر جلب مشارکت نکنید و اجازه دهید کارکنان این مراکز، به کودکان و مسائل پرورشی، تربیتی، فرهنگی و خانوادگی آنها بپردازند.
شاهرودی بر توانمندسازی کودکان و فراهم کردن زمینه‌های بازگشت به خانواده تأکید کرد و گفت: بازگشت فرزندان به خانواده‌های زیستی و خویشاوندان امری ضروری است.
وی ادامه داد: ممکن است ما در مراکز بتوانیم نیازهای فیزیولوژیک و حتی اجتماعی آنها را برطرف کنیم اما نمی‌توانیم نیازهای عاطفی را به گونه‌ای که خلأ عاطفی ایجاد نشود تأمین نماییم.
وی تأکید کرد: بنا بر این اقامت کودکان در مراکز، موقتی است و باید تلاش کنیم زمینه بازگشت کودک سالم به خانواده فراهم شود.
شایان ذکر است در این نشست، خانم عابدین‌زاده، معاون دادستان مشهد و سرپرست دادسرای امورصغار ومحجورین مشهد نیز حضور داشت و موارد قانونی مورد نیاز مراکز نگهداری کودکان را برای مدیران مراکز تبیین و بر رعایت دقیق این موارد تأکید کرد.
نظر شما