دکتر مسعود فیروزی ضمن تاکید بر اینکه درحالحاضر فقط استان خراسان رضوی و فارس در میان تمامی استانها برای اجرای این طرح بهصورت پایلوت انتخاب شدهاند، گفت: در این طرح در گام اول بهدنبال ارتقاء بهزیستی روانشناختی افراد سالمند میباشیم. پیشگیری از اختلالات شایع دوران سالمندی با تکیه بر خدمات غربالگری، ارزیابی و سطحبندی وضعیت سلامت روان مخاطبان و ارائه خدمات زودهنگام و مقرون به صرفه از اهداف قابل توجه در این طرح میباشد.
وی ضمن تاکید بر اینکه متاسفانه در برخی موارد در دیدگاه عموم وجود مشکلات روانشناختی در افراد سالمند بهعنوان بخش طبیعی دوران سالمندی قلمداد میشود، گفت: عواملی نظیر ضعف جسمانی، ضعف شبکههای ارتباطی، عدم حمایت، مشکلات اقتصادی و... در کنار ضعف تشخیص و درمان علایم مشکلات روانشناختی سالمندان موجب میشود که مشکلات روانشناختی توسط فرد و جامعه بهعنوان بخش طبیعی سالمندی شناخته شود و عدم رسیدگی به آن رنج قابل توجهی را به این افراد و خانوادههای آنها تحمیل نماید. این مساله علاوه بر اینکه موجب تداوم چرخهی آسیبزای کیفیت زندگی پایین، انزوا، محرومیت و ناامیدی شخص سالمند میشود، موجب افزایش هزینههای مستقیم و غیرمستقیم خانوادهها، نهادهای مراقبتی، بهداشتی، رفاهی و هدر رفت سرمایه اقتصادی و اجتماعی نیز میگردد. بنابراین برنامهریزی دقیق و یکپارچه برای سلامت روانی اجتماعی دوران سالمندی میتواند گذران این دوره از زندگی را برای فرد، خانواده و جامعه سهلتر نماید.
مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی افزود: دراین طرح بهدنبال فراهم نمودن زیر ساختهای لازم جهت ارتقای سواد سلامت روان سالمندان و توسعه آموزشی کارکنان خدمات سلامت روان و همینطور تزریق آگاهی به جامعه بهمنظور ایجاد تغییر نگرش به مقولهی سالمندی از طریق ارائه آموزشهای مدون میباشیم.
وی با تاکید بر اینکه بهداشت روانی سالمندان از اهمیت بسیاری برخوردار است، گفت: تامین سلامت روان سالمندان به اندازه سلامت جسمی آنان دارای اهمیت است و تاثیر مهمی بر بهداشت فرد و جامعه میگذارد. بهداشت روان سالمندان به مانند همه اقشار جامعه تنها به معنای عدم وجود بیماری روانی نیست بلکه به این معناست که فرد بتواند سازگار، شاداب و رو بهرشد زندگی کرده و احساس رضایت کند.
فیروزی ضمن تاکید بر اینکه تعداد سالمندان ایرانی از کمتر از ۱/۲ میلیون نفر در سال ۱۳۳۵ با بیش از ۶ برابر شدن در سال ۱۳۹۵ به بالای ۷/۴ میلیون نفر رسیده است، گفت: در حالی که کل جمعیت کشور در طی این مدت کمی بیشتر از ۴ برابر شده است، تعداد سالمندان حدود دو برابر بیش از رشد کلی جمعیت کشور گردیده، لذا متاسفانه کشور در مسیر سالخوردگی قرار گرفته است.
وی خاطرنشان کرد: مراقبان و مجریان این طرح ملزم به نظارت، ارزیابی و پیگیری مداوم مداخلات بهمنظور برطرفسازی مشکلات و عوامل مؤثر بر وضعیت سلامت روان مخاطبان جهت اطمینان از اثربخشی اقدامات انجام گرفته دراین طرح میباشند.
در ادامه، معاون امور توسعه و پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی نیز خاطرنشان کرد: طرح " استقرار نظام جامع سلامت روانشناختی اجتماعنگر دوران پیشسالمندی و سالمندی" حاصل برگزاری جلسات حضوری و غیرحضوری متعدد کارشناسان سازمان بهزیستی کشور با صاحبنظران و متخصصان حوزههای مختلف و مطالعات جامع و عمیق؛ ادبیات علمی، اسناد، استانداردها، اقدامات موفق داخلی و بین المللی... بوده است. همچنین تعاملات بسیاری با نهادهای درونسازمانی و برون سازمانی فعال در این زمینه مانند دفتر پیشگیری از معلولیتها، معاونت توانبخشی و مراکز مراقبتی، شهرداری، وزارت بهداشت، بیمارستانها و دانشگاههای علوم پزشکی، مراکز تحقیقاتی، انجمنهای تخصصی و مردم نهاد و ...) در مدت زمان حدود دو سال توسط متخصصین بهزیستی کشور برنامه ریزی و انجام گرفته است.
غلامحسین دلبری با بیان اینکه مداخلات مورد نظر در اجرای این طرح بر اساس ارزیابی و اولویتبندی نیاز ها انجام خواهد گرفت، گفت: غربالگری، شناسایی افراد در معرض خطر و دچار مشکل و بحران، سطحبندی مخاطبان و ارجاع به مراکز و مراجع مرتبط برای دریافت مشاورههای روانشناختی و حمایت بخشی از مداخلاتی است که در این طرح انجام میگیرد.
وی افزود: در غربالگریها همواره ارزیابی اولیه انجام میگیرد. این نوع ارزیابیها بر اساس تمام ملاکهای لازم و کافی در تشخیص اختلالات شایع دوران سالمندی و همچنین ارزیابی عوامل محافظتی و عوامل خطر سلامت روان صورت میگیرد.
معاون امور توسعه و پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی در خصوص خدمات قابل ارائه در این طرح، گفت: مجموعه خدمات روانشناختی با هدف کاهش مشکلات و ارتقای سلامت روان میانسالان و سالمندان، به این افراد، خانواده و مراقبان آنها و کارکنان خدمات سلامت روان سالمندی ارائه میشود. یکی از اهداف اصلی نیز بهبود شرایط محیطی و اجتماعی میانسالان و سالمندان جهت حمایت از سالمندی سالم و فعال میباشد.
در انتها، کارشناس مسئول طرح گفت: در حالحاضر آموزشهای لازم به ۴۰ نفر از روانشناسان و مشاوران مراکز مجری طرح بهصورت دو کارگاه ۱۶ ساعته ارائه شده است. وظایف آنها که ارائه خدمات مشاوره به سالمندان و آموزش به تسهیلگران میباشد، برای آنها تشریح شد. یک کارگاه ۱۶ ساعته نیز برای مددکاران بهمنظور آموزش نحوه صحیح انجام فرآیند غربال سالمندان نیازمند به مشاوره برگزار گردید. بعد از غربال، سالمندانی که نیاز به مشاوره داشته باشند به مراکز مجری هدایت و بهصورت رایگان ویزیت خواهند شد. از طرفی تسهیلگران نیز به آموزش سالمندان در جلسات ۹۰ دقیقهای به منظور آموزش مهارت خود مراقبتی، افزایش امید به زندگی، ارتقاء سلامت روان و... خواهند پرداخت.
دکتر طاهره علوی افزود: دورههای مخاطبین در مرحله اول بهصورت ۷ جلسه ۹۰ دقیقهای خواهد بود. از طرفی تسهیلگران به شناسایی حامیان و داوطلبان پرداخته و آنها نیز از آموزشهای لازم برخوردار میشوند.
نظر شما