شاید وقتی با دو پای سالم و چشمانی بینا از خیابان‌های شهر عبور می‌کنیم و از خدمات و امکانات عمومی بهره‌ می‌گیریم، کمتر متوجه استاندارد نبودن بسیاری از فضاهای شهری شویم و حتی به ذهنمان هم نرسد که استفاده از این فضاها برای معلولان اگر نگوییم ناممکن، اما بسیار دشوار است.
مناسب‌سازی معابر و محیط‌های شهری برای افراد معلول و ناتوان ازجمله مواردی است که در قانون جامع حمایت از معلولان مورد تأکید قرار گرفته و سازمان‌ها و مجموعه‌های مختلف ملزم به اجرای آن هستند این درحالی است که هنوز تا تحقق کامل این هدف فاصله بسیار است.
مشهد به عنوان دومین کلانشهر کشور، مناسب‌سازی خیابان‌ها، پیاده‌روها، اماکن عمومی و اداره‌های دولتی‌اش برای افراد معلول قابل قبول نیست و فاصله زیادی تا استانداردهای لازم دارد.
معاون توانبخشی اداره‌کل بهزیستی خراسان رضوی مناسب‌سازی شهر برای معلولان را وظیفه تمامی دستگاه‌های اجرایی دانست و عنوان کرد: بحث مناسب‌سازی وظیفه همه ارگان‌ها و اداره‌هاست، اما متأسفانه خیلی از مسائل در این زمینه هنوز به سرانجام نرسیده است.

کمبود اتوبوس‌های ویژه معلولان
حمیدرضا علیزاده در گفت‌وگو با قدس با بیان اینکه معلولان در زمینه حمل‌ونقل مشکلات فراوانی دارند به گونه‌ای که اتوبوس‌های ویژه معلولان در ناوگان اتوبوسرانی بسیار کم است و پاسخگوی نیاز معلولان نیست، ادامه داد: بیش از نیمی از ایستگاه‌های اتوبوس‌ شهری برای استفاده معلولان به‌ویژه ویلچری‌ها مناسب نیست، داخل اتاقک‌ها طوری طراحی شده که جایی برای قرار گرفتن ویلچر نیست و معلول مجبور است در بیرون بایستد. همین‌طور این اتاقک‌ها به پیاده‌رو راه ندارد و معلولان نمی‌توانند به اتاقک‌ها وارد شوند.
وی افزود: مناسب نبودن اتوبوس‌های خطوط ویژه تندرو که جزو پر رفت‌وآمدترین خطوط اتوبوسرانی محسوب می‌شوند، از مهم‌ترین مشکلات روزانه مسافران معلول است که به گفته خودشان در عبور و مرور آن‌ها اختلال ایجاد کرده است.
وی با اشاره به اینکه فضای بسیاری از پارک‌ها و بوستان‌ها و دسترسی به خدمات بانک‌ها و عابربانک‌ها برای معلولان مناسب نیست، خاطرنشان کرد: مشکل دیگر معلولان به‌ویژه ویلچری‌ها سد معبر در پیاده‌روهاست؛ مغازه‌ها فضای زیادی از پیاده‌رو را اشغال می‌کنند تا جایی که در مواردی عبور و مرور برای افراد سالم هم مشکل است.

خودداری تاکسی‌ها از سوار کردن معلولان
وی تصریح کرد: بسیاری از تاکسی‌ها در سطح شهر به بهانه اینکه گازسوز هستند و نمی‌توانند ویلچر افراد معلول را در صندوق عقب جای دهند از سوار کردن معلولان خودداری می‌کنند، از طرفی به صورت دربستی هم در برخی موارد حاضر به سوار کردن نیستند که در این خصوص پیشنهاد بهسازی تاکسی‌ها برای جمع شدن ویلچر معلولان روی سقف را دادیم که در حال بررسی است.
وی با گلایه از اینکه هنوز هم برخی شهرداری‌ها در شهرستان‌های استان اعتبارات خاص برای مناسب‌سازی معابر تخصیص نمی‌دهند، گفت: ستاد بهسازی و مناسب‌سازی شهرستان‌ها باوجود تأکید فرمانداران همکاری خوبی با بهزیستی استان در این زمینه ندارند و برای برگزاری جلسات ویژه با این موضوع مقاومت می‌کنند.
وی در خصوص کیفیت پیاده‌روهای شهری با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته اتفاق‌های خوبی رخ داده و شاهد هستیم در سطح معابر و فضاهای شهری پروژه‌های پیاده‌روسازی تبدیل به یک نهضت و جریان شده است، عنوان کرد: اکنون در شهر مشهد پروژه‌هایی در زمینه مناسب‌سازی معابر در دست اقدام است، همچنین برای مناسب‌سازی تقاطع‌ها، عابرپیاده و... اعتبارات خوبی اختصاص پیدا کرده است.
وی با اشاره به اینکه هدف بهزیستی بحث توانمندسازی معلولان است و براساس قانون جامع معلولان معابر شهری باید برای همه و به‌خصوص معلولان مناسب‌سازی شود و جلسه‌های متعددی در این خصوص نیز داریم، تصریح کرد: با وجود مدیریت جدید شهری اتفاق‌های خوبی در حال رخ دادن است به گونه‌ای که تصمیم بر این است خیابان و هر فضای عمومی جدیدی که در شهر ساخته می‌شود بحث مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری معلولان در آن مورد توجه قرار گیرد.
افزودن ۲۰۰دستگاه اتوبوس تا پایان سال
معاون حمل‌ونقل شهرداری مشهد هم با اشاره به اینکه چندین کار برای معلولان به موازات هم در حال انجام است، در خصوص مناسب‌سازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی برای کم‌توانان، گفت: در حال حاضر ۳۰درصد اتوبوس‌های شهری برای توان‌یابان مناسب‌سازی شده و در حال ارائه خدمت به شهروندان توان‌یاب هستند.
خلیل‌الله کاظمی در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه تأمین، بازسازی و خریداری اتوبوس‌های کف کوتاه برای توان‌یابان در حال انجام است، عنوان کرد: باتوجه به اینکه سازندگان این‌گونه اتوبوس‌ها کم هستند ما مناسب‌سازی ایستگاه‌ها را برای سوار و پیاده شدن معلولان عزیز انجام دادیم به گونه‌ای که کمترین مشکل را برای سوار شدن به اتوبوس داشته باشند. وی افزود: قرارداد خریداری ۲۰۰ دستگاه اتوبوس جدید ویژه معلولان نهایی شده که امیدواریم با تأمین منابع مالی تا پایان سال به ناوگان اتوبوسرانی شهر مشهد افزوده شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر بخش عمده ایستگاه‌های اتوبوس دارای سایبان به رمپ ویژه معلولان مجهز شده و در کنار آن سطح ایستگاه‌ها با سطح پیاده‌رو همسان‌سازی شده است، افزود: پیاده‌روهایی که در حال مرمت و بازسازی در سطح شهر هستند دقیقاً براساس مناسب‌سازی برای جانبازان، معلولان و نابینایان در حال انجام و جزو اولویت‌های شهرداری و معاونت حمل‌ونقل شهرداری است. وی به مناسب‌سازی تقاطع‌ها و پیاده‌روها و نحوه اتصال آن‌ها به پیاده‌روها و هموارسازی برای توان‌یابان و نابینایان و اتصال به ایستگاه‌های اتوبوس اشاره کرد و گفت: افزون بر ۲۰۰چهارراه مناسب‌سازی شده و آمار تصادفات معلولان در این چهارراه‌ها به شدت پایین آمده است.