نیره عابدین‌زاده در حاشیه مراسم تقدیر از دست‌اندرکاران برنامه‌ی ساماندهی کودکان کار و خیابان، در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار بهزیستی خراسان رضوی افزود: مدیریت و راهبری طرح که سایبان مهر نام‌گذاری شده، با دستگاه قضایی است و دستگاه‌های اجرایی مرتبط، در اجرای این طرح، همکاری دارند.
وی، بهزیستی، شهرداری، خیرین، تعدادی از داوطلبان اجتماعی و سازمان‌های مردم نهاد مشهد را همکاران طرح ساماندهی کودکان کار و خیابان برشمرد و گفت: این طرح در سال‌های گذشته و به صورت بین دستگاهی انجام می‌شده ولی به جهت ناهماهنگی بین دوایر دخیل در طرح، خروجی نتیجه‌بخشی نداشته است.
معاون دادستان مشهد اضافه کرد: جلسات کارشناسی این طرح با مدیریت جدید، از آبان‌ماه گذشته شروع شد و کار اجرایی از آذرماه آغاز گردید و اکنون در سومین ماه اجرا هستیم که نتیجه‌ی آن علاوه بر توانمندسازی کودکان و خانواده‌هایشان، دستگیری و تشکیل پرونده‌ی کیفری برای ۱۴ لیدر و سوء استفاده کننده از کار کودکان بوده است.
۱۵ انبار ضایعات پلمپ شدند
سرپرست دادسرای ناحیه ۵ مشهد در این گفتگو همچنین از پلمپ ۱۵ انبار ضایعات در مناطق مختلف مشهد خبر داد و گفت: بازگشایی این انبارها منوط به داشتن شرایط و رعایت موازین قانونی بود که دو واحد از این مراکز تا کنون واجد این شرایط شده و بازگشایی شده‌اند اما بقیه‌ی این انبارها همچنان پلمپ هستند تا تکلیف قانونی آنها مشخص گردد.
عابدین‌زاده در زمینه‌ی مراحل اجرای طرح ساماندهی گفت: در جنبه‌ی اجرایی، مرحله اول از جمع‌آوری کودکان معابر و چهارراه‌ها آغاز شد و سپس به کودکانی که در انبارهای ضایعات به کار گرفته می‌شدند پرداختیم.
وی افزود: بعد از این گروه، نوبت به کودکانی رسید که بعضا در کارخانه‌ها و کارگاه‌ها مورد بهره‌کشی قرار می‌گرفتند که در این قسمت ورورد کردیم و بعد از آن کودکان زباله‌گرد مورد توجه قرار گرفتند.
وی خاطر نشان کرد: این طرح استمرار دارد و در همه‌ی این بخش‌ها دنبال خواهد شد تا اطمینان پیدا کنیم که هیچ کودکی در مشهد مورد بهره‌کشی، سوء استفاده، کار اجباری، بازماندگی از تحصیل و شرایط نامناسب زندگی قرار نمی‌گیرد و هیچ‌کس از این عزیزان سوء استفاده و بهره‌کشی نمی‌کند.
مجتمع شوق زندگی؛ مرکز اجرای برنامه‌ی سایبان مهر
معاون دادستان مشهد سپس به جنبه‌ی ساماندهی طرح اشاره کرد و گفت: مراحل ساماندهی به این شکل است که کودکان پس از جمع‌آوری توسط گشت‌های سیار شناسایی، به مرکز غربالگری که در هتل سعدی قرار دارد اعزام می‌شوند که در آنجا مورد شناسایی کامل، هویت‌یابی، مراقبت‌های اولیه‌ی بهداشتی، شناسایی خانواده، فراخوانی خانواده و اقدامات اولیه‌ی مددکاری قرار می‌گیرند.
وی گفت: مرکز نگهداری موقت کودکان تا شناسایی و فراخوان خانواده، مرکز صدف است که تحت نظر بهزیستی اداره می‌شود و آن مرکز نیز از طرف بهزیستی و دادستانی مورد رصد مستمر قرار دارد که کودکان مسیر نگهداری و تربیتی صحیحی را طی کنند تا اینکه برنامه‌ی توانمندسازی آنان انجام شود.
عابدین‌زاده با اشاره به اینکه مجتمع شوق زندگی واقع در فرهنگسرای قرآن و عترت، از سوی شهرداری برای برخورد و کاهش آسیب‌های اجتماعی اختصاص یافته گفت: پس از اینکه کودکان و خانواده‌ها به این مجموعه ارجاع شدند در اینجا برای خانواده، پرونده قضایی و برای کودک، پرونده‌ی اجتماعی تشکیل می‌شود.
وی با بیان اینکه یکی از طبقات این مجتمع به مجموعه قضایی اختصاص دارد و طبقه‌ی دیگر به امور اجتماعی می‌پردازد گفت: قبلا باید این کار در دستگاه‌های جداگانه و احیانا در مراکز پراکنده انجام می‌شد که نتیجه‌ی مطلوب نداشت اما در این مجموعه، کار قضایی و اجتماعی در یک مجموعه‌ی واحد انجام می‌گیرد که نتیجه‌ی بهتری دارد.
تشکیل پرونده قضایی برای خانواده‌های کودکان
سرپرست دادسرای ناحیه ۵ مشهد گفت: کودکان پس از تشکیل پرونده ی اجتماعی به یک سازمان مردم نهاد تحت نظارت بهزیستی سپرده می‌شوند تا اقدامات توانمندسازی از قبیل فعالیت‌های مددکاری و روان‌شناختی در زمینه‌ی بازتوانی کودک، ادامه‌ی تحصیل، جلب کمک‌های خیرین برای رفع نیازهای کودک و هماهنگی برای بازگشت به خانواده برایش صورت گیرد.
عابدین زاده گفت: در خصوص خانواده هم یک نکته‌ی مهم حائز اهمیت است و آن اینکه ما اگر چه به خانواده یادآور می‌شویم که فعل آنها در زمینه‌ی بکارگیری کودکان، جرم و تخلف است اما هدف و محور کارمان، تأمین نیازهای خانواده و توانمندسازی آنان است تا کودک بتواند به خانواده برگردد و زندگی متناسب با شرایط سنی و تحصیلی‌اش داشته باشد.
وی افزود: به همین جهت، رفع نیازهای خانواده از قبیل تأمین کار مناسب برای پدر یا مادر، یافتن راهکارهایی برای رفع نیازهای اجتماعی و اقتصادی و نیز مشاوره‌های روان‌شناختی و مددکاری برای توانمندسازی فرهنگی و اجتماعی خانواده، در دستور کار ما قرار دارد.
دعوت از داوطلبان خدمات اجتماعی
مدیر برنامه‌ی ساماندهی کودکان کار و خیابان مشهد یادآور شد: در این طرح، بهزیستی استان خراسان رضوی، شهرداری مشهد، اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی، برخی مؤسسات خیریه، بعضی سازمان‌های مردم‌نهاد و جمعی از خیرین و داوطلبان اجتماعی با ما همکاری دارند که از همه‌ی آنها تشکر می‌کنیم.
عابدین‌زاده ضمن دعوت از شهروندان داوطلب برای کمک به اجرای این طرح گفت: هر کس که مایل است برای کودکان کار و خیابان در زمینه‌ی تحصیلی، رفع نیازهای اقتصادی، فعالیت‌های مددکاری، روان‌شناختی، غربالگری کودکان و سایر بخش‌های این طرح، همکاری داوطلبانه داشته باشد می‌تواند با مراجعه به مجتمع شوق زندگی در فرهنگ سرای قرآن و عترت واقع در ابتدای بلوار خواجه‌ربیع مراجعه و با پر کردن فرم همکاری، بخشی از اوقات و توانایی‌های خود را برای نجات و امیدبخشی کودکان کار و خیابان اختصاص دهد.
وی اضافه کرد: اگر چه متخصصین و فرهیختگان رشته‌های مددکاری و روان‌شناختی، در اولویت همکاری داوطلبانه هستند اما این همکاری، سقف و مرزی ندارد و هر کسی بنا به توانایی، امکانات مالی، دانش، تخصص و توانمندی خود می‌تواند به این طرح یاری برساند و برای رفاه و نجات کودکان شهرش، در این برنامه سهیم شود.
الگوی برنامه سایبان مهر، به سایر آسیب‌های اجتماعی تسری می‌یابد
سرپرست دادسرای ناحیه ۵ مشهد با تأکید بر اینکه الگوی ساماندهی کودکان کار و خیابان، یک الگوی نو و جدید است گفت: ما حاضریم این الگو را در اختیار سایر شهرستان‌ها و استان‌ها قرار دهیم اما باید در نظر داشته باشیم که بخش زیادی از نتیجه بخشی این برنامه، مدیون رفتار خالصانه، ایمانی و عشق به مردم و انسانیت است و اگر کسانی که دخیل در طرح هستند عاشق کودکان و خانواده‌ها نباشند نمی‌توانند این وظیفه را به خوبی مدیریت و اجرا کنند.
وی همچنین گفت: با حمایت دادستانی مشهد در نظر داریم که این الگو را به سایر آسیب‌های اجتماعی شهر نیز تسری دهیم و در زمینه‌ی ساماندهی همه‌ی گروه‌های آسیب‌پذیر ورود داشته باشیم.
وی در خصوص نحوه ی اجرای طرح در ایام و زمان‌های مختلف گفت: به جهت اینکه سوء استفاده‌کنندگان از کار کودکان، شیوه‌های مختلفی برای این جرم انتخاب می‌کنند و در ساعات و زمان‌های متفاوتی این برنامه را دارند ما جلوتر از آنها حرکت می‌کنیم و با تغییر مکرر ساعات اجرای طرح در سطح شهر، نقشه‌های آنان برای بهره‌کشی و سوء استفاده از کودکان را نقش برآب می‌کنیم بدین ترتیب، هیچ لیدر و سوء استفاده‌گری از چگونگی اجرای برنامه و ساعات گشت و شناسایی، اطلاع ندارد و برنامه‌ها به صورت قضایی، مدیریت می‌شود.
دستگاه قضایی حتی در تعطیلات نوروز حاضر و ناظر برنامه است
عابدین‌زاده با اشاره به در پیش بودن ایام نوروز گفت: کودکان در ایام نوروز هدایای ویژه‌ای دریافت می‌کنند اما کار ساماندهی همچنان و با قوت بیشتر در ایام نوروز ادامه خواهد داشت تا اگر موارد جدیدی شناسایی شدند، مورد ساماندهی قرار گیرند.
وی تأکید کرد: این طرح ضربتی نیست و استمرار خواهد داشت بنا براین سوء استفاده‌کنندگان و مجرمینی که به خیال بهره‌کشی از کودکان هستند در نظر داشته باشند که دستگاه قضایی، همیشه و حتی در ایام تعطیلات نوروز، به اجرای منظم این برنامه ادامه خواهد داد و حاضر و ناظر برنامه خواهد بود.
وی در زمینه‌ی هزینه‌های اجرای این برنامه گفت: ما هیچ بودجه‌ای از هیچ دستگاهی نگرفته‌ایم و دستگاه‌های همکار برنامه، با همان سرفصل‌های بودجه‌ای خودشان وارد طرح شده و همکاری دارند.
وی افزود: بر اساس برآوردهای انجام شده، اجرای این برنامه نسبت به گذشته، هزینه‌های کمتری داشته و هیچ باب هزینه‌ای جدیدی ایجاد نشده است در حالی که خروجی آن در حال حاضر، بسیار گسترده‌تر و نتیجه‌بخش‌تر بوده است.
وی در عین حال یادآور شد: البته، همه‌ی دستگاه‌هایی که در گذشته با این طرح طبق آیین‌نامه‌ی قانونی، همکاری داشته‌اند فعالیت‌های بسیار خوبی انجام داده‌اند اما به جهت اینکه هماهنگی، پیگیری و توانمندسازی، فرایند مشخص و برنامه‌ریزی شده‌ای نداشته و بین دستگاهی بوده است، به نتیجه‌ی مطلوب نرسیده است.
نظر شما