به گزارش خبرنگار مهر، حبیب الله مسعودی فرید معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در برنامه سلام صبح بخیر امروز ۱۶مهر ماه،که به مناسبت روز جهانی کودک روی آنتن رفت درباره فرزندخواندگی و آخرین وضعیت فرزندان بی سرپرست در کشور گفت: در حال حاضر نزدیک به ۱۰ هزار کودک در ۶۰۷ مرکز شبانه روزی از سن صفر تا ۱۸ سالگی پذیرش شدند که تقریباً ۷۰ درصد آنها شرایط فرزندخواندگی را دارند اما خانواده هایی هستند که نوع تمایلات شان برای جنسیت فرزند و سن فرزندخواندگی باعث شده هر چه سن بچه ها بالاتر برود از امکان فرزندخوانده شدن محروم می شوند چرا که بیشتر خانواده ها تمایل به گرفتن فرزندان نوزاد دارند.
وی ادامه داد: سال ۹۲ قانون خوبی در مجلس شورای اسلامی تحت عنوان فرزندخواندگی و فرزندپذیری مصوب شد که به ما کمک بسیاری کرد و چندین حسن نسبت به قانون قبلی داشت. مهمترین شان که قبلاً ما می توانستیم تنها بچه های بدون سرپرست را به فرزندخواندگی بدهیم اما در حال حاضر بچه هایی که پدر و مادر هم دارند اما به دلایلی با حکم قاضی سلب حضانت از پدر و مادرشان به صورت دائم صورت گرفته است نیز می توانند به عنوان فرزندخوانده در لیست قرار بگیرند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است این مساله باعث بروز مشکلاتی شود، گفت: خیلی به ندرت اتفاق افتاده که مشکلی ایجاد شود. چرا که در وهله اول قاضی محترم برای بار اول حکم سلب حضانت را صادر نمی کند. بهزیستی و مددکار نیز برای بار اول چنین تقاضایی را از دادگاه نمی کنند مگر در مواردی که کودک آزاری بوده یا والدین دارای جرایم سنگین هستند. ما اصطلاحاً به این بچه ها می گوییم فرزندان دارای سرپرست غیرموثر.
مسعودی فرید در مورد اینکه تا چه سنی معمولاً بچه ها فرصت دارند برای فرزندخواندگی پذیرفته شوند، گفت: در قانون قبلی تا ۱۲ سالگی این امکان وجود داشت اما در قانون جدید تا ۱۶ سالگی هم این احتمال را داده اند البته عمده تقاضاها برای فرزند خواندگی برای سن زیر ۴ تا ۵ سال است. در حالی که بچه هایی هستند که سن بالاتری دارند و فرزندان بسیار درجه یکی هستند و اگر بتوانیم شرایط آنها را تغییر بدهیم تا بتوانند از عاطفه پدر و مادری بهره مند شوند بسیار اتفاق موثری در زندگی شان خواهد بود. ضمن اینکه عموماً مراجعه کنندگان نوزاد می خواهند و باید تا ۴ سال در نوبت بمانند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا همه افراد حتی آنها که فرزند دارند می توانند بچه‌ای را به فرزندخواندگی بگیرند و همچنین حتماً باید از نظر وضعیت رفاهی در شرایط خاصی باشند نیز بیان کرد: ما سال گذشته هزار و ۷۰۰ مورد فرزندخواندگی داشتیم که نسبت به سال های قبل رشد بسیار خوبی بوده است و در استان ها هم اعلام کردیم در این زمینه فعالانه تر کار کنند، در حال حاضر سه گروه هستند که در اولویت های یک تا سه برای فرزندخواندگی قرار می گیرند؛ اولویت اول با زوجین بدون فرزند است که ما عموماً بچه های زیر دو سال را به آنها می دهیم، گروه بعدی خانم های مجرد بالای ۳۰ سال هستند و بعد زوجین دارای فرزند که تمایل دارند بچه‌ای را به فرزندخواندگی بگیرند که البته شمارشان خیلی کم است. از کل فرزندخواندگی سال گذشته ۷۵ درصد زوجینی بودند که فرزند نداشتند، نگاه ما این است که حتی زوجینی که فرزند ندارند هم کودکان با سن بالاتر را بپذیرند چرا که بچه در هر سنی وقتی به داخل خانه بیاید و محبت را حس کند تغییر می کند و لزومی ندارد از شیرخوارگی آنها در خانواده باشند.
وی ادامه داد: برای فرزندخواندگی یکسری حداقل هایی در قانون پیش بینی شده مثل اینکه فرد سوءپیشینه نداشته باشد و از سلامت روان برخوردار باشد، تحصیلات مناسب داشته باشد و معیشت کافی را نیز داشته باشد. در قانون قبلی فرزندخواندگی حتماً خانواده ها باید بخشی از دارایی خود را به نام فرزند می کردند اما الان این مساله به قاضی سپرده شده است و شرایط فرزندخواندگی برای همه طبقه ها فراهم است کافی است خانواده کفایت مالی برای اینکه کودک یک زندگی معمولی داشته باشد را دارا باشند.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در ادامه با اشاره به اینکه سال گذشته ۲۵۰ کودک دارای معلولیت و بیماری جسمی به فرزندخواندگی پذیرفته شدند و همچنین ۱۴۰ خانم مجرد کودکان ۸ تا ۹ ساله را به فرزندخواندگی پذیرفتند، بیان کردک این مساله کمک کرده که موضوع فرزندخواندگی کمی دایره وسیع تری پیدا کند، به هر حال در حال حاضر روش های درمان ناباروری پیشرفت کرده و امکانات این حوزه با توجه به سیاست های حمایتی از فرزندآوری زیاد شده است. اما همین نگاه ها باعث شده شاهد رشد فرزندخواندگی باشیم و همه طیف ها برای این موضوع مراجعه می کنند.
مسعودی فرید درباره اینکه اگر کودکی در مراکز بهزیستی باشد که نتواند پدر و مادری انتخاب کند، در نهایت چه سرنوشتی دارد بیان کرد: ابتدا باید بگویم در این ۶۷۰ مرکز ما همکاری خوبی با خیرین داریم و بیش از ۹۰ درصد آنها توسط خیرین اداره و هزینه می شود. اما بچه های بهزیستی پس از سن ۱۸ سالگی که اصطلاحاً ما به آنها می گوییم فرآیند استقلال را آغاز می کنند نیز تحت حمایت ما هستند، تمام خرج تحصیل وخورد و خوراک آنها تامی ن می کنیم. ترجیح ما این است که بچه ها دانشگاه های دولتی قبول شوند و بهزیستی مشوق های مالی را به خود بچه ها بدهد. اما اگر در دانشگاه های غیردولتی هم پذیرفته شوند بهزیستی شهریه را پرداخت می کند. همچنین اولویت ما این است که بچه ها در رشته هایی که بازار کار بهتری دارند پذیرفته شوند. حتی پس از ۱۸ سالگی ما شاهد هستیم هر ۵ تا ۶ نفر آنها ممکن است پانسیون شوند و با یک مربی در یک جا بمانند ما خودمان با این بچه ها ارتباط برقرار می کنیم و تلاش می کنیم با کمک خیرین و بچه های بهزیستی که سن بالاتری دارند بتوانیم شبکه ارتباط خود را با فرزندان بالای ۱۸ سال حفظ کنیم.
نظر شما