در رسانه| سبزه‌میدان، خانه دوم سالمندان زنجان

به گزارش خبرگزاری فارس از زنجان، در یک صبح پاییزی پیاده‌راه سبزه‌میدان را آرام قدم برمی‌دارم، آفتاب پاییزی چندان چنگی به دل نمی‌زند، جمعی از سالخوردگان، طبق رسم هر روزه، گرد هم آمده‌اند، برخی در صحن سبزه‌میدان به‌آهستگی قدم می‌زنند و برخی دیگر روی نیمکت‌ها نشسته‌اند، گرم گفت‌وگو با دوستان قدیمی. 
صدای خنده‌ها و خاطره‌گویی‌هایشان با نسیم پاییزی درهم می‌آمیزد و حال و هوایی دلنشین به میدان می‌بخشد.
موهای سپید و دستان لرزانشان نه نشانه فرسودگی که یادگاری از راهی طولانی و پُر از تجربه است، گنجینه‌ای زنده که حضورش همچون چراغی، فردای جوانان این شهر را روشن می‌کند. سبزه‌میدان، در این ساعت، تنها یک میدان تاریخی نیست، بلکه آینه‌ای است از زندگی، استمرار و آغاز فصلی تازه در سال‌های پختگی است.
به سراغشان می‌روم، دو مرد سالخورده روی نیمکتی در سبزه‌میدان نشسته‌اند. یکی علی نام دارد، ۷۰ساله و دیگری حسین، ۷۹ساله. هر دو با لبخندی آرام و نگاهی پر از خاطره به رهگذران می‌نگرند.
سبزه‌میدان، پاتوق سالمندان
علی‌آقا که حدود ۲۵ سالی است بازنشسته شده، درباره دلیل حضورش در سبزه‌میدان می‌گوید: هر روز صبح به اینجا می‌آیم. کمی پیاده‌روی می‌کنم و بعد با دوستانم گپ می‌زنم. این میدان برای ما مثل خانه دوم است. 
از او می‌پرسم: حاج‌آقا، دوران جوانی بهتر بود یا این دوران؟ لبخندی می‌زد و می‌گوید: جوانی‌ام پر از شور و تلاش بود و یادگارهای زیادی از آن روزها در زنجان دارم، دلم می‌خواهد جوان‌ها قدر وقتشان را بدانند، چون عمر مثل نسیم می‌گذرد.
رو به مرد دیگری که موهایش یک‌دست سفید شده می‌کنم، حسین‌آقاست، مثل اینکه سال‌هاست او هم پای ثابت سبزه‌میدان است، می‌گوید: این نیمکت‌ها برایم پر از خاطره‌اند. زمانی با دوستانم همین‌جا قرار می‌گذاشتیم و ساعت‌ها می‌نشستیم. حالا خیلی از آنها دیگر نیستند... من به اینجا می‌آیم تا هم یاد آن روزها زنده و هم تنهایی‌ام کمتر  شود.
وقتی از او درباره مهم‌ترین تجربه زندگی‌اش می‌پرسم، مکثی می‌کند و آرام می‌گوید: بزرگ‌ترین درسی که این سال‌ها یاد گرفتم، صبر است. زندگی همیشه آسان نیست، اما با صبر همه‌چیز قابل تحمل‌تر می‌شود.
۱۴ درصد جمعیت کشور سالمند هستند
یکی از مهم‌ترین روندهای جمعیتی ایران، پیر شدن جمعیت است. با افزایش امید به زندگی و کاهش موالید، پیش‌بینی می‌شود در دو دهه آینده سهم سالمندان در کشور به‌شدت افزایش یابد و چالش‌های اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی تازه‌ای پدید آورد، موضوعی که سید جواد حسینی، رییس سازمان بهزیستی کشور در سفر به استان زنجان بر آن صحه می‌گذارد و می‌گوید ایران تا سال ۱۴۳۰ با موج ۳۰ درصدی سالمندان روبه‌رو می‌شود.
اکنون نزدیک به ۱۴ درصد جمعیت کشور سالمند هستند و این رقم با سرعت بالایی رو به افزایش است. در حالی که بیش از ۶۰ درصد بازنشستگان کشور به ویژه زنان، زندگی تنها دارند و یکی از اصلی‌ترین مشکلات آنان تنهایی است.
کشور ما به سرعت در حال ورود به دوره سالمندی است، این در حالی است که برای مواجهه با چنین چالشی، هنوز آمادگی کافی وجود ندارد.
طرح «سلام» برای سالمندان
برای پاسخ به این چالش، سازمان بهزیستی طرحی با عنوان «سلام» را اجرا کرده است که در زنجان نیز ۱۰ روز پیش افتتاح شد. بر اساس تفاهم‌نامه با وزارت آموزش‌وپرورش، قرار است مدارس در ساعات بعدازظهر در اختیار سالمندان قرار گیرند و به پاتوقی برای بازنشستگان تبدیل شوند. در این فضا دوره‌های آموزشی، فعالیت‌های هنری، برنامه‌های نشاط‌آور، توانمندسازی، خاطره‌گویی و فعالیت‌های اجتماعی برگزار خواهد شد.
این اقدامات نشان می‌دهد که توجه به سالمندان تنها محدود به آمار و هشدار نیست، بلکه تلاش‌هایی عملی برای ایجاد محیطی فعال و پرنشاط برای آنها در حال انجام است و می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی این نسل کمک کند.
اول اکتبر روز جهانی سالمندان
اما اول اکتبر (۹ مهرماه)، به‌عنوان روز جهانی سالمندان نام‌گذاری شده است، این مناسبت فرصتی است تا جامعه و مسئولان، نه‌تنها به مشکلات و چالش‌های این گروه سنی توجه کنند، بلکه اقدامات عملی و برنامه‌های حمایتی مانند طرح «سلام» بهزیستی را برجسته سازند.
به بهانه این روز  بازدیدی از یک سرای سالمندان در زنجان داشتم در حال حاضر، سه مرکز شبانه‌روزی در استان زنجان فعال است که خدمات آموزشی، فرهنگی و هنری را به سالمندان ارائه می‌کنند.
وقتی وارد سرای سالمندان شدم، پدران و مادرانی را دیدم که در گوشه‌وکنار این فضا نشسته بودند و چشم‌به‌راه عزیزانی بودند که روزگاری همدم شادی‌ها و غم‌هایشان بوده‌اند. حالا باگذشت سال‌ها، کوله‌باری از خاطره و اندوه به دوش دارند و منتظر دیداری کوتاه هستند تا دمی آرامش یابند.
در یکی از سالن‌های سرای سالمندان، با مادری روبه‌رو شدم که موهایش سفید و چهره‌اش پر از خطوط زندگی بود. لبخندی به او زدم و از او خواستم اگر مایل است از زندگی‌اش برایم بگویید، بی‌هوا شروع می‌کند، گرچه سال‌ها از محبت فرزندانم دور مانده‌ام، اما هر بار که به دیدنم می‌آیند، دلم آرام می‌شود و آغوشم برایشان همیشه باز است.
در گوشه‌ای دیگر، پدری نشسته بود که چهره‌اش پر از چین‌وچروک است و خاطرات گذشته در ذهنش زنده‌ است، اما دلش با  این سرا آرام‌گرفته و می‌گوید از دیدار کوتاه عزیزانم لذت می‌برم.
می‌گوید؛ سال‌ها را با سختی و دوری از فرزندانم گذرانده‌ام، اما اکنون یاد گرفته‌ام که هر لحظه کوچک دیدارشان را قدر بدانم. اینجا هر لبخند، هر سلام و هر صحبت کوتاه برایم مثل هدیه‌ای از زندگی است.
هر یک از این سالمندان، داستانی از صبر، امید و مهر دارند. دیدار با آن‌ها یادآور این حقیقت است که محبت و گذشت، باارزش‌ترین میراثی است که انسان می‌تواند برای دیگران به جا بگذارد.
راه‌اندازی دو مرکز جدید سالمندان در استان زنجان
مریم کرمی، مدیرکل بهزیستی استان زنجان امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در زنجان، با اشاره به فعالیت مراکز نگهداری سالمندان در استان اظهار داشت: در حال حاضر سه مرکز نگهداری شبانه‌روزی سالمندان در استان فعال هستند که یکی از این مراکز ویژه بانوان سالمند در شهرستان ابهر، شهر هیدج، قرار دارد و در شهر زنجان نیز یک مرکز مختص آقایان و مرکز پردیس سالمندان با پذیرش مشترک آقایان و بانوان فعالیت می‌کند.
مدیرکل بهزیستی استان زنجان افزود: علاوه بر این، دو مرکز روزانه سالمندان در ساعت اداری برنامه‌های آموزشی، فرهنگی، ورزشی و هنری متنوعی برای جامعه هدف ارائه می‌دهند.
وی با اشاره به محدودیت ظرفیت مراکز شبانه‌روزی بیان کرد: باوجوداینکه هم‌اکنون ۲۵۰ نفر در مراکز نگهداری می‌شوند، هنوز افراد پشت نوبت داریم، به‌ویژه کسانی که توانایی پرداخت شهریه را ندارند، هزینه نگهداری آنها توسط سازمان بهزیستی پرداخت می‌شود.
کرمی ادامه داد: در سفر رئیس سازمان به استان زنجان، موضوع توسعه مراکز سالمندان مطرح شد و استاندار زنجان نیز بر این موضوع تأکید داشت، پیگیری‌های ما در راستای راه‌اندازی حداقل دو مرکز جدید، یکی برای بانوان و دیگری برای آقایان با ظرفیت حداقل ۱۰۰ نفر، ادامه دارد.
مدیرکل بهزیستی استان زنجان خاطرنشان کرد: ممکن است در حال حاضر به این دو مرکز جدید نیاز فوری نداشته باشیم، اما قطعاً در سال‌های آینده توسعه و افزایش ظرفیت مراکز نگهداری سالمندان ضروری خواهد بود.
زنجان رتبه ۱۳ کشوری جمعیت سالمندی را داراست
مدیرکل بهزیستی استان زنجان سلامت جسمانی، انزوای اجتماعی و تنهایی و چالش‌های اقتصادی را از مهم‌ترین موضوعات دوران سالمندی عنوان کرد و اظهار داشت:  استان زنجان رتبه ۱۳ کشوری جمعیت سالمندی را داراست و یا به‌عبارت‌دیگر ۱۱.۵۳ درصد جمعیت استان را سالمندان تشکیل می‌دهند.
مدیرکل بهزیستی استان زنجان کل جمعیت سالمندان استان ۱۲۹ هزار نفر اعلام کرد و گفت: از این تعداد ۴۸ هزار سالمند در مناطق روستایی و ۸۱ هزار سالمند هم در مناطق شهری ساکن هستند.
وی با بیان اینکه هم اکنون ۱۸۱ سالمند شامل ۸۳ مرد و ۹۸ زن در مراکز سالمندان استان نگهداری می‌شوند، گفت: ۸۳ درصد سالمندان تحت پوشش بهزیستی زنجان دارای معلولیت‌های مختلف هستند.
کرمی اظهار داشت: برنامه پیشگیری از معلولیت‌های دوران سالمندی به‌صورت آموزش حضوری با محتوای آموزشی معین توسط ۳۵ تسهیلگر و کارشناس هفت شهرستان در مراکز مثبت زندگی به گروه‌های هدف اصلی شامل میان‌سالان و سالمندان آموزش داده می‌شود تا موجب افزایش آگاهی و تغییر نگرش و رفتار افراد سالمند شود.
سرپرست بهزیستی استان زنجان با بیان اینکه نزدیک به ۴ هزار سالمند تحت پوشش سازمان هستند، افزود: این قشر علاوه بر دریافت مستمری از کمک‌هزینه درمان، ودیعه مسکن، بهبود تغذیه، وسایل کمک توان‌بخشی، لوازم ضروری زندگی، بسته‌های حمایتی، کلاس‌های آموزشی شیوه زندگی سالم و مراقبت‌های ویژه بهره‌مند می‌شوند.
و اما...
با این وضعیت این پرسش در ذهن‌ها شکل می‌گیرد که با توجه به اینکه جمعیت سالمندان کشور در حال افزایش است و ایران به سمت «سونامی سالمندی» حرکت می‌کند، آیا خدمات رفاهی و مراقبتی متناسب با رشد جمعیت سالمندان ارائه می‌شود؟