گفتار درمانی شاخه‌ای از توانبخشی است که در آن یک متخصص گرفتار درمانگر در ابتدا مشکلات زبان، گفتار و بلع را در فرد شناسایی و سپس درمان می‌کند. باید بدانید گفتار درمانی نوعی توانبخشی‌ست که با روش‌های مختلف توانبخشی و درمانی سروکار دارد. در فرآیند صحبت کردن و برقراری ارتباط کلامی، دو عملکرد مجزا ولی پیوسته وجود دارد. یکی از آن‌ها گفتار و دیگری زبان است. در بخشی از فرآیند صحبت کردن که در مغز ما رخ می‌دهد، مانند انتخاب کلمات، جمله‌بندی‌ها و یا معنای کلمات و... زبان نامیده می‌شود. در ادامه این فرآیند آن‌چه از طریق ریه، حنجره، دستگاه صوتی، عضلات زبان و.. به صورت کلام بروز می‌کند، گفتار نامیده می‌شود. هرگاه بخشی از این فرآیند برقراری ارتباط دچار اختلال شود، مراجعه برای گفتار درمانی ضرورت پیدا می‌کند. گفتار درمانگر برای رفع و یا بهبود این اختلالات اقدام می‌کند. بنابراین باید بدانید گفتار درمانی دایره وسیعی از ارتباطات کلامی و غیر کلامی را در برمی‌گیرد. گفتار درمانی تنها به صحبت کردن افراد محدود نمی‌شود، بلکه حتی به کسانی که دچار آسیب‌های مغزی یا آسیب دستگاه گفتاری هستند و توانایی صحبت کردن ندارند، برای برقراری ارتباط غیر کلامی با دیگران کمک می‌کند.
گفتار درمانگر در حقیقت فرد توانبخشی است که به بررسی و تشخیص اختلال در زمینه گفتار، درمان و بلع می‌پردازد. گفتار درمانگر پس از تشخیص اختلال در افراد شیوه درمان را مشخص و با تمرین‌ها و راهکارهای عملی فرآیند درمان را آغاز می‌کند. گفتار درمانگر تنها در زمینه صحبت کردن به افراد کمک نمی‌کند، بلکه فرد را برای برقراری ارتباطات غیر کلامی نیز یاری می‌کند. زیرا ممکن است بسیاری از افراد توانایی سخن گفتن را نداشته باشند اما همچنان می‌توانند از شیوه‌های غیر کلامی برای برقراری ارتباط استفاده کنند. ممکن است فرد در روش‌های ارتباطی دیگر به جز صحبت کردن دچار مشکل باشد، مانند زبان بدن، برقراری ارتباط چشمی و .. درمانگر به این افراد نیز کمک به سزایی می‌کند.
یکی از مهم‌ترین حیطه‌های گفتار درمانی، گفتار درمانی کودکان است. بسیاری از اختلالات گفتاری به دلیل رشد مغز و انعطاف‌پذیر بودن آن در کودکی به راحتی قابل حل هستند. در صورتی که اگر مراجعه برای درمان با تاخیر صورت بگیرد، ممکن است اختلالات به سختی قابل درمان باشند و یا حتی در بزرگسالی نیز همچنان باقی بمانند. یکی دیگر از ضرورت‌های مراجعه به‌موقع برای گفتار درمانی کودکان این است که اختلالات گفتاری در کودکی می‌تواند آسیب‌های روحی جدی به کودکان وارد کند. کودکان در سنین ابتدایی زندگی بیش از سایر دوره‌ها نیازمند برقراری ارتباط با همسالان خود هستند و اختلال یا تاخیر در گفتار می‌تواند لطمه‌های روحی غیرقابل جبرانی به آن‌ها وارد کند. کودکانی که از اختلالات گفتاری رنج می‌برند، از انتقال پیام از طریق ادا کردن کلمات، جمله‌بندی و یا حتی نوشتن ناتوان هستند. همین امر می‌تواند روند رشد و برقراری ارتباط کودک با دیگران را مخدوش کند. گفتار درمانی به کودکان کمک می‌کند تا بتوانند این اختلالات را درمان و یا آثار آن را تا حد زیادی کاهش دهند.
گفتار درمانی در افراد یک فرآیند پیوسته است که امکان دارد که درمان آن به سرعت صورت نگیرد و زمان طولانی برای آن صرف شود. باید بدانید فرآیند گفتار درمانی نیازمند صبوری و پیگیری در برگزاری جلسات است. برخی اختلالات گفتاری یا زبانی ممکن است به طور کامل بهبود پیدا نکنند اما باید بدانید گفتار درمانی به بهبود کیفیت زندگی فرد و برقراری ارتباط با دیگران کمک به‌سزایی می‌کند. یکی از موارد مهم در مراجعه برای گفتار درمانی این است که فرد بدون تاخیر برای درمان مراجعه کند. بسیاری از اختلالات گفتاری در کودکی به راحتی قابل درمان هستند. درصورتی که اگر دیرتر مراجعه شود ممکن است به طور کامل بهبود حاصل نشود. البته باید به این نکته توجه کرد که هیچ وقت برای مراجعه به گفتار درمانی دیر نیست و هر فردی فارغ از سن خود می‌تواند درمان متناسب را انتخاب و دریافت کند.
نظر شما